Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

nomen substantivum
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: N.S., nomina substantiva, substantiva, substantivum
Język: łaciński
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

Gut/1669, s. 41

Hiervon werden etliche Selbständige Nennwörter [Nomina Substantiva] derer oben gedacht ist worden/ außgeschlossen.

[Wyłączone są z tego niektóre rzeczowniki, o których była mowa powyżej.]
Malcz/1687, s. 2, 3

Wie mancherley ist das Nomen? Zweyerley/ dwojákie. Substantivum und Adjectivum. Was ist ein Substantivum? [...] Gib mir etliche Exempla Nominis Substantivi?

[Podaj mi przykłady rzeczowników.]
Malcz/1696, s. 82

Ein Bundt/ Bunt. Nom[en] Subst[antivum] Gen. Msc.

Malcz/1696, s. 108

Aber/ ále. Conjunctio. Das Wort/ Słowo. N[omen] S[ubstantivum] G[enitivus] N[eutrum].

Mich/1696–1700 ok., s. 5

Von den Substantivis . Und erstlich Von dem Genere Substantivorum.

Mich/1696–1700 ok., s. 45

Ein Adjectivum soll mit seinem Substantivo im gleichen Genere, Numero und Casu stehen.

[Przymiotnik powinien stać w tym samym rodzaju, liczbie i przypadku, co rzeczownik, do którego się odnosi.]
Raph/1698, s. 7

Es sind etliche Substantiva, welche nach Unterschied des Geschlechtes ihre Endigung ändern, e.g. Bog Gott, Bogini, Göttin, Prorok, ein Prophet, Prorokini, eine Phrophetin [...]

[Są takie rzeczowniki, które po zmianie rodzaju zmieniają swoje zakończenie, np. bóg - bogini, prorok - prorokini [...]. ]
Raph/1698, s. 39 (38-39)

Gentilia werden diejenigen Nomina genennet, welche den Nahmen haben von einem Volcke oder Vaterlande, und sind entweder Substantiva oder Adjectiva.

Raph/1698, s. 43(43-44)

Drey Genera Substantivorum, Masculinum, Neutrum, und Omne.

Raph/1698, s. 92

Das Pronomen Relativum kömmt mit dem vorhergehenden Substantivo in gleichem genere und numero überein. [...].

Mon/1722, s. [13]

Von dem Infinitivo pytáć fragen / kommt das Substantivum Pytanie her.

Mon/1722, s. [25] Definicja

Nomen Substantivum ist, welches zu diesen drey Wörtern, Mann, Weib, Ding oder Thier nicht kan hinzu gesetzt werden: als Woł ein Ochs, báran ein Widder, Duch ein Geist.

Mon/1722, s. [41]

Substantiva Masc., derer letzte Sylbe auf ein i oder y ausgehet, decliniret man in Numero Singulari wie das Adjectivum dobry.

Mon/1722, s. [116]

Die Adjectiva gehen in der deutschen Sprache den Substantivis vor.

Cas/1797, s. 24

Wir müssen also zwei Arten der Nominum annehmen. 1) Das Nomen Substantivum, das sowol eine wirklich vorhandene Sache, wie auch eine in der Einbildung als Sache vorgestellte Bestimmung, bedeutet. 2) Das Nomen Adiectivum, das eine Bestimmung als Bestimmung anzeigt.

[Należy przyjąć dwa rodzaje imion. 1. Imię rzeczowne, które oznacza zarówno rzecz istniejącą w rzeczywistości, jak i istniejące w wyobraźni jako rzecz określenie. 2. Imię przymiotne, które wyraża określenie jako określenie.]
Prz/1816, s. 95

Nemcy stosownie do umowy między ich ojczystemi Językośledcami naczałują wszelkie Istotniki bez wyjątku Pisem wielkawym. Nie chcę ja tu rozciągać pisow wielkawych na naczały wszystkich Istotnikow bez rożnicy (ad omnia nomina substantiva) lecz, poddzielając je na Osobowniki (personalia) i na Rzeczowniki (realia) z ktorych te drugie jeszczeby się poddzielić mogły na Podzmysłowniki (sensualia), Umysłowniki (imaginaria) i Miejscowniki (localia) chcę mieć wielkim Pisem naczałowanemi same Osobowniki bez żadnej wyłączni, czy te są samowłasne, czy pospolite.

Powiązane terminy