Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Kam/1870
Praktyczny wykład nauki języka polskiego obejmujący źródłosłów, składnię i pisownię
Druk. „Gazety Polskiej”, Warszawa 1870, jęz. polski strona w kompendium Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Cytaty według działów 250 cytatów
- Treść i porządek rzeczy [183]–[184]
- Wstęp. O mowie 1 cytat 1–2
- O grammatyce 1 cytat 2
- O głoskach 25 cytatów 3–5
- O wyrazach 36 cytatów 6–21
- O rzeczowniku 39 cytatów 21–38
- O przymiotniku 15 cytatów 38–50
- O liczebniku 7 cytatów 50–55
- O zaimku 7 cytatów 55–60
- O słowie 34 cytaty 61–78
- O imiesłowie 2 cytaty 78–79
- Przyimek 1 cytat 80–84
- Przysłówek 3 cytaty 84–86
- Spójnik 87
- O wykrzykniku 87–88
- Nauka o składni 27 cytatów 89–101
- Składnia analityczna 6 cytatów 102–120
- Składnia syntetyczna (zbiorowa) 9 cytatów 121–151
- O używaniu trybów i czasów 1 cytat 152–155
- O postaciach mowy 1 cytat 156–157
- O okresach 157–161
- O użyciu znaków pisarskich 12 cytatów 162–170
- O pisowni 23 cytaty 171–182
Hasła
- abecadło
- alfabet
- biernik (przypadek)
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- brzmienie pojedyncze
- brzmienie pojedyncze (samogłoska)
- cecha (językowa, elementów językowych)
- celownik (przypadek)
- cudzysłów
- cz. nieodm.
- czas
- czas główny
- czas historyczny
- czas przeszły (praeteritum, nie tylko lm.)
- czas przyszły (futurum)
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
- część mowy
- część mowy odmienna | cz. odm.
- dopełniacz (przypadek)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- duże litery | duża litera
- dwukropek
- działy
- forma trzecia (deklinacja)
- formy (wzór odmiany, koniugacja)
- głos (dźwięk mowy)
- głoska (znak alfabetu)
- imiesłów
- imiesłów bierny
- imiesłów czynny
- imię (nazwa, część mowy)
- imię liczebne
- imię przymiotne
- imię rzeczowne
- imię własne | imiona własne
- imiona cudzoziemskie
- język
- język (narząd)
- kończyć się
- kreskować się
- kropka (znak interp.)
- kropki (wielokropek)
- liczba
- liczba mnoga | mnoga liczba
- liczba podwójna | licz. podw.
- liczba pojedyncza
- liczbowanie
- liczebnik | liczebniki
- liczebniki główne
- liczebniki nieoznaczone
- liczebniki oznaczone
- liczebniki porządkowe
- liczebniki wielorakie
- liczebniki zbiorowe
- litera (znak alfabetu)
- litera (głoska)
- łącznik (dywiz, pauza)
- łącznik (w orzeczeniu)
- mała litera
- mianownik (przypadek)
- miejscownik (przypadek)
- mocna spółgłoska
- mowa (język)
- narzędnik (przypadek)
- narzędzie mowne
- nawias
- nieżywotne | rzeczownik nieżywotny
- obcy język
- odmiana grammatyczna
- odmiana wyrazu (słów, wyrazów)
- określenie
- osoba (gramatyczna)
- osoba druga | osoba 2-a
- osoba pierwsza | osoba 1-a | pierwsza osoba
- ostatnia syllaba
- pierwiastek (3 os. lp. cz. przeszłego lub ter.)
- pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- pierwsza syllaba
- pismo
- pisownia
- płynna spółgłoska
- pochodzenie (geneza)
- pochodzić od...
- podmiot (część zdania)
- podmiot domyślny
- podniebienie
- pospolite
- przecinek
- przenoszenie wyrazu
- przyimek
- przymiot (właściwość , cecha)
- przymiot | przymiot zdania (orzecznik)
- przymiotnik
- przymiotnik wzięty rzeczownie (urzeczownikowiony)
- przypadek 1-szy (fleksja, = mianownik)
- przypadek 2-gi (fleksja, = dopełniacz)
- przypadek 3-ci (fleksja, = celownik)
- przypadek 4-ty (biernik)
- przypadek 5-ty (wołacz)
- przypadek 6-ty (fleksja, = narzędnik)
- przypadek 7-y (miejscownik)
- przypadek przyimkowy
- przypadki
- przypadkować
- przypadkowanie
- przyrostek (afiks, partykuła)
- przysłówek
- przysłówek miejsca
- przysłówek sposobu
- przysłówki właściwe
- punkt (znak interpunkcyjny)
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzajowanie
- rozbiór grammatyczny
- rozdzielać
- rząd
- rządzić | rządzić przypadkami
- rzeczownik
- rzeczownik ludzki
- rzeczownik osobowy
- rzeczownik osobowy męzki
- rzeczownik zwierzęcy
- rzeczowniki umysłowe
- samogłoski (głoska)
- samogłoski nosowe
- samogłoski otwarte
- samogłoski ścieśnione
- się kłaść
- się odmieniać
- się zmiękczać (ulegać zmiękczeniu)
- składnia | składnia grammatyczna (dział gramatyki)
- składnia grammatyczna (budowa i układ zdania)
- składnia rządu
- składnia zgody
- słowa złożone (czasownik złożony, derywowany)
- słowa zwrotne
- słowo (czasownik)
- słowo dokonane
- słowo niedokonane
- słowo nieosobowe
- słowo nijakie
- słowo posiłkowe
- słowo zaimkowe
- słówne
- sposób (tryb)
- spójnik
- spółgłoska (litera)
- spółgłoska | spółgłoski (głoska)
- spółgłoska słaba
- stan bierny
- stopień
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- stopniowanie foremne
- syllaba (głoski, litery)
- szyk
- średnik
- tryb
- tryb łączący
- tryb oznajmujący
- tryb rozkazujący
- trzecia osoba | osoba 3-a | 3-a osoba
- uformowany
- wargi
- wiersz
- własne
- wołacz
- wyjątek
- wykrzyknik (część mowy)
- wykrzyknik (znak interp.)
- wymawianie
- wyraz
- wyraz dopełniający
- wyraz jednozgłoskowy
- wyraz nieodmienny
- wyraz odmienny
- wyraz określający
- wyraz pokrewny (wyraz, słowo, czasownik)
- wyrazy przyswojone
- wyrzutnia (w wyrazie i/lub mowie)
- zaimek
- zaimki dzierżawcze
- zaimki nieoznaczone
- zaimki osobowe
- zaimki pytające
- zaimki wskazujące
- zaimki względne
- zaimki zwrotne
- zakończenie
- zasada
- zbiorowe | rzeczowniki zbiorowe
- zdania nawiasowe
- zdania niezupełne
- zdania współrzędne
- zdanie | zdania
- zdanie główne
- zdanie nierozwinięte
- zdanie podrzędne | zdania podrzędne
- zdanie proste
- zdanie rozwinięte
- zdanie ściągnięte
- zdanie wtrącone
- zdanie złożone
- zdrobniałe
- zdrobniałe
- zgadzać się
- zgoda
- znaczenie
- znak (diakryt)
- znak zapytania
- znak zmiękczenia
- znaki pisarskie
- zwyczaj
- żywotne
Wykorzystane źródła: W „Przedmowie” autorka pisze: „moja nauka [...] to owoc własnego doświadczenia w nauczycielskim zawodzie, i serdecznej a poczciwej pracy na temże polu zasłużonego wielce Jachowicza” (s. I). W podręczniku podaje nazwy przypadków wg Muczkowskiego (s. 29), sama przypadki numeruje.