Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

skład zdania

Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Skład zdania. Wortfügung.

W składzie każdego zdania należy słowa rozeznać, ze sobą je zgodzić, i według wymagań języka urządzić.

Bywa ich bowiem mniéj, gdy którakolwiek część zdania jest domyślną, lub gdy dwa oddzielne wyrazy spajają się w jeden. Więcéj zaś bywa wtedy, gdy jeden wyraz nie jest dostateczny do wydania któréjkolwiek części zdania. Co da się postrzedz w dalszym ciągu uwag nad składem zdania.

Każde zdanie poboczne uważa się za jakąś część (cz. członek) swego zdania głównego, gdyż zastępuje jeden z jego członków. Wszystko, co tylko wchodzi do składu zdania, podmiot, przydawka, dopełniacz, biernik, przedmiot orzeczenia, bliższe określenie orzeczenia, itd. może być zastąpione (opisane) osobném zdaniem, które to właśnie nazywamy poboczném. Wyjątek stanowi jedno tylko orzeczenie, które się osobném zdaniem zastąpić nigdy nie daje.