terminów gramatycznych online
nomen abstractum
Język: łaciński
Cytaty
Abstractum Nomen, est quod formam aliquam cum exclusione subiecti significat, ut albedo, sapientia. τὸ κεχωρισμένον ὄνομα [tò kechōrisménon ónoma] Aristof. Denominans etiam vocatur.
[...] Są jednakże rzeczy, które z przymiotu, w różnych rzeczach zmysłowych dostrzeżonego, a potem oderwanie czyli bezwzględnie na rzeczy, w których się znajdował, uważanego, w umyśle naszym utworzyliśmy. Ponieważ rzeczy takie w świecie zmysłowym nie znajdują się, i tylko w sposobie naszego uważania mają swój początek, przeto nazwano je umysłowemi (abstracta). [...].
Wielorakość Rzeczowników [...] Myślny (abstractum), którego przedmiot nie jest na jawie, ale go tylko myślą pojąć możemy; np. bogini, czart, mądrość, chluba.
Przedmiotu stan jest dzielny [...] czy bierny, tj. gdy on tylko zbiorem, stekiem, rzeczą składaną lub myślną (abstractum); np. mak, bób, głóg; - ogród, płot, lud, pułk; - ród, ślub, rozum, dowcip.
Myślnemi osobami i rzeczami (abstracta) te nazywamy, które sobie jako osoby i rzeczy w myśli naszéj wystawiamy, np. Bóg, duch, anioł.
Rozróżniamy rzeczowniki zmysłowe (concreta), t. j. które podpadają pod zmysły, [...] i rzeczowniki umysłowe czyli oderwane (abstracta), t. j. takie, które tylko samą myślą obejmujemy, np. cnota, dzielność, wieczność, nicość.
Następnie rozróżniamy rzeczowniki ZMYSŁOWE (concreta), t. j. nazwy istot lub rzeczy, które podpadają pod zmysły, jak kamień, głos, sól, kadzidło; — i rzeczowniki UMYSŁOWE czyli ODERWANE (abstracta), t. j. nazwy takich pojęć, które tylko samą myślą obejmujemy, np. cnota, dzielność, wieczność, nicość itp.
Rzeczowniki żeńskie na o¦ść, równie jak i na o¦ta, o¦ć zakończone (niegdyś na a¦tas, a¦tis), znaczą, po większéj części pojęcia oderwane (nomina abstracta, synonima łacińskich na tas, np. aequitas).
Obok tego drugi rodzaj rozwoju, polegający na zaniku elementu wokalicznego przed j, a za to wzdłużeniu następującej po j pełnogłoski, zatem rodzaju kontrakcji ze zmianą intonacji, tak: bracia, rola...., collectiva i abstracta na -ьje: picie zboże st. i dial. picié zbożé...., trzej st. i dial. trzé, gen. st. trzy <- třī(<— trьjь) i w ogóle g. pl. i-pni (sł.-kasz. -i), -y złożonej odmiany przymiotników....
Abstracta, p. rzeczowniki.
Rzeczowniki (substantiva) - wyrazy oznaczające osoby lub rzeczy (zmysłowe lub umysłowe) [...] b) ★zmysłowe (concreta), np. stół i ★oderwane, ★umysłowe (abstracta), np. cnota.
Powiązane terminy
- nomen actionis
- nomen denominans
- Adjectivabstracta
- imiona rzeczy myślnych
- kategoria odimienna
- kechōrisménon ónoma
- nazwa czynności
- nazwy cech
- nazwy pojęć oderwanych
- nazwy stanów
- Nominalabstracta
- osoba myślna
- rzeczownik abstrakcyjny
- rzeczownik myślny
- rzeczownik oderwany
- rzeczownik umysłowy
- отвлеченный предмет