terminów gramatycznych online
postać pierwotna
Język: polski
Cytaty
Podług sposoby pisania czyli rycia Diewa-Nagari, abecadło to obejmuje pierwotne postacie tak co do samogłosek jako też spółgłosek; [...].
Postać [...] pierwotna, krótka. M. ja P. mię C. mi B. mię W. ja.
Postaci zaimków osobistych pierwotnéj i skróconej; (np. mię, cię, go) nigdy na początku zdania położyć nie można; np. Winieneś mu wdzięczność.
Przyrostek ten, jeden z najwięcéj używanych, jest albo piérwszorzędny (§. 15) i dodaje się zwykle w postaci piérwotnéj -ja do piérwiastka czystego lub stężałego, albo drugorzędny, a jako taki przybiéra najczęściej postać rozszerzoną -ija i dodaje się do źródłosłowów imion, przy czém końcowa samogłoska źródłosłowu wypada.
W piérwotnéj postaci -ra występuje niekiedy ten przyrostek: wia-ra piérw. wi (strzec), mia-ra piérw. mi (mierzyć).
§. 151. W całéj liczbie pojedynczéj nie znajdujemy tu ani w jednym przypadku ostatniéj zgłoski imion tych w jéj pierwotnéj postaci, t. j. ze spółgłoską twardą t, n, ale zawsze ze zmiękczoném ć i ń.
W najdawniejszych jednak zabytkach piśmiennych polszczyzny nie spotyka się postaci tego zaimka pierwotnej, tylko pochodną ten w rodzaju męskim, oraz: ta i to w żeńskim i nijakim.
Biernik r. żeńskiego zachował dotychczas pierwotną swoją postać tę, np. widzę tę matkę.
Zdaje się dowodzić, że w narzeczach pomorskich (w ogóle północnopolskich ?) jeszcze może gdzieś w X wieku trzymały się w pierwotnej postaci nawet słabe jery.
Tu znowu języki bałtyckie i inne wykazują, że pierwotną prasł. postacią było or.