terminów gramatycznych online
przydatnia
Cytaty
Przydatnia, tj. Rzeczownik albo przed albo po okréśloném słowie położony, zgadza się z niém w przypadku, a jeżeli to być może, także w rodzaju, zawodzie i liczbie.
Wyjątek. Odmieniają się tylko te dwa rzeczowniki złożone, których druga część składowa jest właściwie przydatnią, np. Kobieta-matka […].
Rzeczownik, który albo określa znaczenie, stan lub godność osoby, albo służy do objaśnienia rzeczy, nazywamy przydatnią; jest to poniekąd określnik rzeczownikowy.
Przydatnia zgadza się zawsze ze słowem określoném w przypadku, a jeżeli to być może, w liczbie i rodzaju […].
Podmiot określa się, dodając mu:
1) Przymiotnik, imiesłów, liczebnik i zaimek przymiotny [...].
2) Rzeczownik jako przydatnią czyli apozycyą, n. p. Mikołaj Kopernik, sławny astronom, urodził się w Toruniu. Przydatnią więc stanowi rzeczownik dodany do innego rzeczownika dla bliższego określenia czyli wyjaśnienia onego, a stojący w tymże spadku, co rzeczownik określony.
C. Do zdań skróconych policzyć także należy przydatnią czyli apozycyą. Przydatnią stanowi rzeczownik, który wyraża przymiot czyli atrybut drugiego rzeczownika i służy do jego bliższego określenia i wyjaśnienia.
Składni poświęcona była książeczka S. Gruszczyńskiego.
Terminologia. Propositio simplex — zdanie pierwotne, gołe [...], appositio — przydatnia, apozycyja; propositio componens — zdanie spółrzędne, spółrzędnik, principalis — główne, nadrzędne, głównik, subordinata — poboczne, podrzędne, pobocznik, subiectiva — podmiotowe, obiectiva — przedmiotowe, attributiva — przydatkowe.