of Grammatical Terms online
słowo wyraz
Synonim wyrazu.
Quotations
SŁOWO ‘wyraz, mowa; także gram.: czasownik’ (łącznie ok. 40 razy) np.: dictio i. significacio vel intellectus alicuius verbi, verbum i. Słowo S 42; słowo, wykład, Słowo dictio per ct est pars quelibet orationis (sv. dicio) R i8; Słowo od słowa dictionatim R i8 (md; av. dictiuncula) i R X4v (mg)[...]. Zob.JEDNOSŁOWNY, MOWA, OSŁOWIĆ, PRZYSŁOWIE, RZECZ, WYSŁOWIĆ. SŁOWOMOW
Jáko w tym słowie ciepło, już nie potrzebá kreski nád C.
Słowo jest jedná mowá, ktora się mowi w jednej álbo w wielu syllab, jáko to Roi, vérité.
Dyszkurs jest komponowány z frazesow. Frazesy są komponowáne z słow. Słowá z syllab. Sylláby z liter.
Przez termin rozumięm káżdą dikcją. Polacy to pospolicie zowią słowęm; jednák ja raczej muszę záżyć imięnia terminu niż słowá, gdyż tu słowo będzie miáło osobliwé znáczęnié, bedąc jedną częścią między inszymi mowę postánáwiájącymi. Termin záś jest imię pospolité, wszytkim częścióm mowy ták służącé, że się káżda może názwáć terminęm.
Des syllabes on forme les mots, des mots le Discours, qui est un jugement exprimé par deux, ou plusieurs mots, p. ex. amo Regem, j'aime le Roi.
[...]
Z syllab składają się słowa, z słow mowa, ktora jest: zdanie wyrażone przez 2. lub więcej słow, v. g. amo Regem, kocham Krola.
Jeżeli zachodzi trudność, która się litera za którą ma w pisaniu położyć, szukaj, skąd to słowo pochodzi: obracaj w inszym spadku, liczbie, sposobie, osobie, etc. a dojdziesz bez trudności.
Mowa zaś mieszana, kiedy słowa Polskie z Łacińskiemi mieszane bywają.
Od ciemnoty nie możemy brać wprawdzie prawideł do dobrego mówienia i pisania wzorów jakichkolwiek, bo lud prosty nie zna ich wcale; ale możemy i powinniśmy brać słowa polskie, w jakie lud prosty więcej obfituje, i przechował w swym skarbcu ustnie więcej właściwych polskich wyrazów, niż wszyscy pisarze z okresu pierszego mieszanego, łaciną niemczyzną i francuzczyzną, zatarli i zatracili wiele wyrazów polskich, a zastąpili obcem.
WIELKIE LITERY 1) Piszemy na początku pierwszego słowa w zdaniu. 2) Imiona własne osób, nazwiska rodowe, przydomki: Apollo, Bolesław Chrobry [...] 3) Nazwy gieograficzne: Europa, Polska, Warszawa, Tatry, tudzież złożone: Sądowa Wisznia, Nowe Miasto, Wola Węgierska itd.
Od języka łacińskiego przejęły też języki romańskie całą składnię, wspaniały dobór wyrazów i słów, jakich się język łaciński w przeciągu prawie 1000 letniego istnienia dorobił.