Historical dictionary
of grammatical terms online

słowo wyraz

Language: polski
EJO 1999, 541 Contemporary definition

Synonim wyrazu.

Quotations

Dictio Słowo. Wiśniewska 1998, 65: Gramatyka. W podręczniku znajdujemy terminy: czas 122, ćcionka (litera) 121, droga (methodus) 151, dwugłośnik (dyphtongus) 127, imię 141, głośnik (vocalis) 310, kropka, punkt 127, odmiana (paradigma) 194, osoba 141, oznaczenie 193, postać, wid (species) 84, prawidła (canon) 143, przedłogi (praepositio) 185, przymiot, przypadek (accidens) 175, rod, rodzaj (genus) 172, słowo (dictio) 144, sposob, prawidło (canon) 184, wspułgłośnik (consonans) 310, zbieranka, złoż (sylaba) B 147.

To najwiętszè ich stáránie było, áby język swój własny, álbo ráczéj słowá wszystkié jáko je właśnie wymawiáli, literámi álbo piórem tákże właśnie wyrażáli.

Przy tych Orthográphiách zdáło sie nie od rzeczy położyć kilká deriwáciy, áby sie tym łácniéj obaczyć mogło, jáko któré słowo pisáć, to jest, áby w pisániu záwsze było baczenié ná primitivum onégo słowá. Cudzè przygody. Ztądże, cudzèmi przygodámi, cudzèmi spráwámi, przez è nie przez ypsylon.

Słowo jest jedná mowá, ktora się mowi w jednej álbo w wielu syllab, jáko to Roi, vérité.

Dyszkurs jest komponowány z frazesow. Frazesy są komponowáne z słow. Słowá z syllab. Sylláby z liter.

Przez termin rozumięm káżdą dikcją. Polacy to pospolicie zowią słowęm; jednák ja raczej muszę záżyć imięnia terminu niż słowá, gdyż tu słowo będzie miáło osobliwé znáczęnié, bedąc jedną częścią między inszymi mowę postánáwiájącymi. Termin záś jest imię pospolité, wszytkim częścióm mowy ták służącé, że się káżda może názwáć terminęm.

ELLIPSIS, kiedy jákowego opuszczonego Słowá trzebá się domyśláć. Ktore álbo jest Nomen Substantivum, jáko: brevi [etc.] tempore: paucis verbis. Pastoris est officium: Tuum est (munus) hoc agere: Pro virili parte [...] Albo Adjectivum [...] Albo Verbum [...]

Jeżeli zachodzi trudność, która się litera za którą ma w pisaniu położyć, szukaj, skąd to słowo pochodzi: obracaj w inszym spadku, liczbie, sposobie, osobie, etc. a dojdziesz bez trudności.

Mowa zaś mieszana, kiedy słowa Polskie z Łacińskiemi mieszane bywają.

Od języka łacińskiego przejęły też języki romańskie całą składnię, wspaniały dobór wyrazów i słów, jakich się język łaciński w przeciągu prawie 1000 letniego istnienia dorobił.