Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

szyk gramatyczny

Hasło w cytatach: szyk grammatyczny
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Jakkolwiek Składnia szyku jest dwojaka, to jest: szyk wyrazów przekładanych, i nieprzekładanych, czyli naturalny i [szyk] Grammatyczny; ściśle jednak biorąc, jeden tylko jest szyk wyrazów, i te w takim porządku iść powinny, w jakim idą wyobrażenia w myśli; przełożenie bowiem wyrazów zmienia i myśl zarazem.

Główne przepisy szyku grammatycznego ściągające się szczególniéj do zdań opowiadających (повѣствовательное предложенiе) zmieniają się w zdaniu rozkazującém (повелительное предложенiе), pytającém (вопросительное) i odpowiadającém (отвѣтное).

Mając to na uwadze nie należy odstępować od szyku grammatycznego, gdzie przedmiot zdania i rząd słowa składają się z rzeczowników, mających jednakowo 1 i 4 prz.

Szyk w zdaniu jest dwojaki, t j. prosty czyli gramatyczny i odmienny czyli w mowie zwykle używany. Przez szyk prosty rozumiemy porządkowanie wyrazów w zdaniu według zależności pojęć od siebie i stąd wynikającego ich następstwa; przez szyk odmienny rozumiemy układ wyrazów różny od szyku prostego a dążący do jasności, dobitności, pełności, gładkości i dźwięczności mowy.