Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

skończenie

Hasło w cytatach: (s)kończenie
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Etymologia: SzyPocz/1770, SzyGram/1767
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O literách włoskich i wymowieniu ich: Sty/1675
  • Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759

Cytaty

Między temi literámi są pięć, same przez się brzmiące, ktore łácinnicy názywáją (Vocales) i tyle termináciy, to jest skończenia słow.

Tu naprzod należy namienić, że Francuzi zażywają kilkunastu krysek [...] Osma znacząca period, to jest skończenie sensu, ta się pisze w każdym języku, tak. (.)

P. Ktore Imiona są rodzaju męskiego ze znaczenia? O. I. To imie Bog, i inne o Bogu lub Osobach Boskich mowiące się, jako: Stworzyciel, Zbawiciel ettc. Oprocz Troyca, ktore się poznaje ze skończenia, jako i inne znaczące przymioty Boskie jako: Opatrzność etc.

Rodzaj Imion Istotnych ze skończenia. P. Ktore imiona są rodzaju męskiego ze skończenia?

Koniugacyi słow w Ojczystym języku liczy się cztery, według czworakiego ich skończenia w drugiej osobie liczby pojedynczej [...] asz, esz, isz, ysz.

Zupełnie inaczej wygląda ona w gramatyce włoszczyzny A. Styli [...].

Adverbium simplex — proste, compositum — złączone; terminatio — (s-, s. 39) kończenie, terminacyja, comparatio — przyrównanie: gradus positivus — stopień pierwszy, comparativus — przyrównający, superlativus — przewyższający, incomparabilis — nieporównany, tempus (im)perfectum — czas (nie)doskonały przeszły.

Daleko więcej rodzimego słownictwa gramatycznego zawierał z natury rzeczy przeznaczony dla Szkoły Rycerskiej podręcznik W. Szylarskiego [...].

Nomen simplex — istne, nieskładane (s. 24), compositum — składane, złożone, terminatio — (s)kończenie, comparatio — porównanie: gradus positivus — stopień ani podwyższający, ani poniżający, comparativus — trochę podwyższający, poniżający, superlativus — nad wszystko podwyższający, poniżający.