of grammatical terms online
słowo czasownik
Etymology: tłum. łac. verbum
Słowo [...] 2. W starej tradycji terminologicznej - synonim czasownika, por. do dziś używany termin „słowo posiłkowe”.
Quotations
SŁOWO ‘wyraz, mowa; także gram.: czasownik’ (łącznie ok. 40 razy) [...] verbum Słowo, agere Sprawiać, pati Cirpieć aut neutrum żadne z tych significans znamionując (sv. partes oracionis) RN (k. tyt.); Sprawowanie, Słowo verbum (sv. De terminis in grammatica) RN (wykl. przednia) [...] adverbium i. allocutio przysłowie, ktore kładziemy wedle verbum ku wyjaśnieniu, co kusłowu przykładamy R b1v.
Verbum názywa się słowo lub część mowy, ktora przez czasy i osoby staczána bywa, znácząc co czynić abo przyjmowáć.
Słowo, lub verbum [...] eksprymuje i wyraża wszystkie ákćye, co się mogą czynić, jáko to aimer, kocháć [...]. Jest álbo w czásu (!) teraźniejszym, álbo w przeszłym, álbo w przyszłym.
Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączanie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.
(*) Nie sądzę tu być rzeczą potrzebną Poczynających dowcipy rożnicę między Nomen, Pronomen i Participium mieszać bardziej niżeli objaśniać; dosyć się to w przyzwoitym czasie wykona, kiedy Uczeń pojąwszy dobrze Nomen przyjdzie do dalszych części mowy. Wszakże niektórzy Grammatycy wszystkie te trzy części mowy pod jednym Imieniem zawierają, dzieląc całą mowę tylko na Imie i Słowo.
Istota i podział Słowa. P. Co jest Słowo czyli Verbum? O. Jest słowo, ktore dopełnia sensu w mowie, wyrażając zdanie o jakiej rzeczy, lub jej położenie.
Partes Orationis. Części składające mowę. Nomen, Imie. Pronomen, Zaimek. Verbum, Słowo. Participium, Ucześtnik, albo, Imie-słow: iż ma uczestnictwo z słowem i z Imieniem. Adverbium, Przysłowek. Praepositio, Przedimek. Interiectio, wrzeszcz albo wykrzyknik. Conjunctio, spojnik.
Dwa są jeszcze słowa czyli posiłkowe avoir mieć, être bydź. Nazywają się tak, że się wszystkie słowa za pomocą ich Czasują.
Verbum. Słowo.
W téy mieszaninie tracą często wyrazy pierwiastkową swą naturę, i z odmiennych stają się w łączeniu nieodmiennemi: rzeczowniki, słowa lub zaimki z przyimkami, zamieniają się na wykrzykniki, przysłówki lub spojniki, np. przebóg, dajgobogu, wpodłuż, wszérz, wpoprzecz, nakrzyż, tojest [...].
Nadto uwagi tego autora [Jakubowicz], że słowo tylko być właściwie służy do twierdzenia czego o jakiéj rzeczy; że przysłówek nie, kiedy jest wyrazem osobnym, wyraża wzgląd przeciwny słowu być że każde słowo czyli czasownik, ma w sobie zawarte znaczenie słowa być i t. d.;
SŁOWA. Obacz Czasowniki, Tryb.
Przedmiot zdania wyraża się rzeczownikiem [...] zamiast rzeczowników używają się zaimki, przymiotniki, słowa, przysłówki, a nawet wyrażenia kilka wyrazów obejmujące.
W rossyjskim języku słowo być oznaczające istnienie [...] (глагол быть [...]) w czasie teraźniejszym nie używa się w liczbie mnogiéj.
Słowo jest to wyraz, oznaczający czynność, stan i byt, a w zdaniu zwykle jest orzeczeniem […].
Słowo w języku polskim jest siedmiorakie: czynne, zwrotne, wzajemnie-zwrotne, nijakie, posiłkowe, bierne, i czynno-bierne albo przymiotne.
§ 253. Pojęcie i podział słów. Słowo wyraża czynność lub stan pewnej osoby lub rzeczy; np. czytam, niesiesz, strzeże, płynie, rośnie, leży, i t. d.