terminów gramatycznych online
przedmiot dalszy
Cytaty
Przedmiot, któremu lub dla którego co czynimy. Ten zawsze stoi w 3cim przypadku, i przez wzgląd na przedmiot bierny, [przedmiotem] dalszym się nazywa [...].
Orzecznik ze wszystkiemi określeniami: a) przysłówek; b) biernik czyli przedmiot bliższy, zamiast którego w języku polskim dość często dopełniacz stoi; c) przedmiot dalszy czyli inny spadek, mianowicie celownik; d) spadek z przyimkiem; e) przedmiot przysłówkowy miejsca, czasu, sposobu, przyczyny [...].
Słowa nieprzechodne nie mają przy sobie przedmiotu bliższego (w bierniku lub dopełniaczu), lecz mogą mieć przedmiot dalszy, do którego się odnosi czynność, i ten wyrażony bywa w celowniku lub też w innym przypadku.
Przedmiot, położony w przypadku IV-tym, nazywa się przedmiotem bliższym. Przedmiot, położony w przypadku III-cim, nazywa się przedmiotem dalszym, jeżeli w tem samem zdaniu jest inny przedmiot bliższy.
Określenia. Rodzaje określeń: a) właściwość: przydawka (dopowiedzenie, dopełniacz, przydawka), b) stosunek: okolicznik (miejsca, czasu, sposobu); c) przedmiot: przedmiot (nietylko w bierniku), bliższy i dalszy.
Przedmiot w zdaniu. W dopełniaczu: Z tęsknotą oczekujemy wiosny. [...] Naczelnik ogłosił ludowi, przedm. bliższy, wolność, przedm. dalszy.
W zdaniu może się znajdować czasownik przechodni (verbo transitivo), oznaczający czynność przechodnią, która z osoby działającej przechodzi na jakąś inną osobę lub rzecz. W zdaniu, ta osoba lub rzecz odbierająca działanie nazywa się przedmiotem (objecto, complemento). Przedmiot może być bliższym (objecto directo) [...]. Przedmiot dalszy (objecto indirecto), zwykle jest rządzony przysłówkiem: dei um livro a Pedro (dałem książkę Piotrowi).
I. Części zdania: [...] C. ★Określenia: a) ★przydawka, określająca właściwość [...]; b) ★okolicznik, określający stosunek [...]; c) ★przedmiot (dopełnienie, obiectum) określa wyrazy wskazując na osobę lub rzecz, np. pisał książkę. Przedmiot przy czasowniku może być ★bliższy, np. (mam) zeszyt lub ★dalszy, np. (dałem) mu (książkę).
Wszystkie działy szeroko rozbudowane posiada jednak dopiero gramatyka J. Muczkowskiego [...].
Propositio descriptiva — zdanie opowiadające [...], obiectum directum — przedmiot bliższy, indirectum — dalszy, appositio — dodatnia, przydatnia (wyd. 2), propositio componens — zdanie spółrzędne (wyd. 2), principalis — przednie, główne, nadrzędne, głównik, subordinata — poboczne, podrzędne, podrzędnik [...].
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Składnia: przynależność, zdanie oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, (nie)rozwinięte, podmiot, orzeczenie zasadnicze, (nie)rozwinięte, zdanie bezpodmiotowe, orzeczenie czasownikowe, imienne, orzecznik, łącznik, określenie, przedmiot bliższy, dalszy [...].