Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

iloczas dział gramatyki

Hasło w cytatach: jloczas
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Część I. O głoskach czyli literach w ogólności...: Mucz/1825
  • Dowody. (Kopczyński. „Gram. Jęz. Pol. r. 1817 str. 31) War.: Oż/1883
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O Iloczasie: Ant/1788
  • O grammatyce w powszechności: DwBg/1813
  • O głoskach i dwógłoskach czyli o pisowni: Ant/1788
  • Oddział IV. O literaturze dawnych Indian: SkorM/1816
  • Wstęp: Szt/1854
  • Zbiór abecadłowy rzeczy: DwBg/1813

Cytaty

GRAMMATYKA ANGIELSKA. Całą tę Grammatykę dzielimy na cztéry części. W piérwszéj mówić będziemy o wymawianiu głosek, dwógłosek, w drugiéj o wyrazach osobno wziętych; w trzeciéj o składni; w czwartéj o iloczasie [...]

CZESC CZWARTA. O Iloczasie. 1. Wyrazy dwuzgłoskowé utworzoné przed dodanie Zakończenia piérwotnym, mają pospolicie piérwszą zgłoskę długą n.p. childisz dziecinny, Kingdom Królestwo.

Części Grammatyki przedniejszé są: Składniá, Zrzódłosłów, Słoworód, Iloczas i Pisownia.

Iloczas, jest częścią Grammatyki I, co się przezeń rozumié? 138.

Czwarty zbiór nauk o iloczasie, od Mędrca Muni (21) nazwiskiem Pingala ułożony; [...].

Nauka pokazująca, ile czasu łożyć trzeba na wymówienie zgłosek jakiego wyrazu, zowie się Iloczasem.

Grammatyka powinna obejmować: [...] 4. iloczas i wierszopisarstwo zewnętrzne.

O jloczasie. Powiada [Onufry Kopczyński]: „Nauka pokazująca, ile czasu łożyć trzeba na wymówienie wyrazu, zowie się Jloczasem. Nauka ta do wymawiania należy, bo składa znaczną część harmmonii, gdy jej reguły będę zachowane. Reguł tych jest nie wiele".

Fakultatywności rodzimej terminologii gramatycznej położył tamę podręcznik polszczyzny O. Kopczyńskiego.

Terminologia. Litera vocalis brevis — głoska [...], quantitas — iloczas, ilość (t. 1, przyp.), prozodyja (t. 1, przyp., s. 42).

Ciekawostki

W gramatyce Juliana Antonowicza wyróżnienie sylaby w wyrazie zaznaczone jest poziomą kreską nad sylabą.