terminów gramatycznych online
odcień forma czasownika
Język: polski
Cytaty
Tryb idealny na różne podrzędne odcienie, Sposoby, które się jednak wyrażają zawsze przez jednę i tę samą formę, złączoną z przyrostkiem bym. Takich odcieni jest kilka.
Tryb warunkowy ma różne podrzędne odcienie, Sposoby, które się jednak wyrażają przez jednę i tę samę formę, złączoną z przyrostkiem bym
Czynność nierzeczywista może oznaczać życzenie (oby ojciec przyjechał) lub zamiar, (wyjął woreczek, aby dać ubogiemu jałmużnę). Są to odcienie trybu warunkowego.
Niektórzy gramatycy biorą słusznie każdy odcień czasownika za osobny czasownik.
[…] Tryb warunkowy dzieli się na trzy główne odcienie (sposoby:) 1) Sposób warunkowy w ściślejszym znaczeniu (modus conditionalis) przedstawia czynność lub stan, wyrażony orzeczeniem, jako możebny w pewnych okolicznościach, tj. jako zależny od spełnienia pewnego warunku [...]. 2) Sposób możebności (modus potentialis) wyraża: a) przypuszczenie o możliwości czynności lub stanu, oznaczonego orzeczeniem, bezwzględnie, tj. niezależnie od jakiegokolwiek warunku. Ten sposób używa się najczęściej od słowa posiłkowego trybu móc, a w pytaniach, wyrażających zdziwienie, od słowa posiłkowego trybu mieć w połączeniu z bezokolicznikiem [...] b) Sposób możebności może również wyrażać sąd o rzeczywistości orzeczenia, wyrażony nie bezwzględnie, lecz z pewną ostrożnością, zwłaszcza od słów, oznaczających mniemać, sądzić itp., oraz rzeczywistą prośbę, żądanie itp., wyrażone skromnie [...] w 1. osobie [...]. 3) Sposób życzący (modus optativus) wyraża czynność lub stan pożądany dla osoby mówiącej, bez względu na to, czy życzenie może być urzeczywistnione, czy nie.