Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przekładanie przyimek

Język: polski
Definicja współczesna

Przyimek

Cytaty

PRZEŁOŻENIE [...]- 3) gram. na przodku chodzące, przełożenie preposicio RN (wykl. przednia); przełożenie, przepołożenie, przekładanie, na przodku chodzące prepositio {in grammatica} R B2v; członkow przełożenie vel co przyłożony jest do imion articulare prepositivum R c8v (mg; av. articulus); członkow przełożenie, Co przyłożony jest do imion articulare prepositivum RN (k. tyt.). Zob. PRZEPOŁOŻENIE.

Von den acht Redetheilen heisst Pronomen Namiestnik, Adverbium Przysłowie, Participium Uczęstnik, die Conjunction Złączenie, die Präposition Przekładanie, die Interiection Wdanie (S. 3).

Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imię, Namiástek, Słowo, Przysłowie, Uczesnik, Złączenie, Przekłádánie, Wdánie.

PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium, Participium, Coniunctio, Praepositio, Interiectio.

PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium: Participium, Conjunctio, Praepositio, Interiectio.

Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imie/ Namiestnik/ Słowo/ Przysłowie: Uczestnik/ Złącz[á]nie / Przekłádánie / Wdánie.

O Częściách Dyszkursu. [...]

Wszystek dyszkurs jest komponowány z dziewiąci części, ktore są.

Articulus, Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Conjunctio, Interjectio.

Artykuł, Imię, Namięstnistwo, Słowo, Uczestnictwo, Przysłowie, Prepozycya, lub Przekładánie, Konjunkcya, lub Złączánie, Interjekcya, lub Wtrącenie.

[l'Article], Le Nom, le Pronom, le Verbe, le Participe, l'Adverbe, la Préposition, la Conjonction, l'Interjection.

Przekładánie jest cząstka mowy ktora się imionom i namiestnictwom przekłáda dla lepszego ich okoliczności opisania, kłádą się tákże i przed słowámi ktore powinne bydź w nieográniczonym lub niedeterminującym sposobie, jáko to, j'ai quelque chose à vous dire, mam WMści co mowić.

Przekłádánia po ktorych kłádzie się oskarżájący spadek. [...] elle est allée au jardin, ona poszłá do ogrodá.

Naprzod się tedy termin dzieli u Fráncuzow ná dziewięć części, to jest z dziewięciorákiégo terminu powstáje mowá. á té są: ártykuł, imię, záimek, słowo, uczęstnictwo, przysłowié, przekłádánié, przyłączenié i wtrącęnié, po Fráncusku l'article, le nom, le pronom, le verbe, le participe, l'adverbe, la préposition, et l'interjection.

Przekłádánié po Fr. la préposition, jest termin, który sie powinięn przekłádáć imięniu álbo słowu. jáko są przy, przes, do, nád etc.

Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączanie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.

b pisze sie nie p w przekładaniu ob, jako: obchodzę, obcinam.

Inne słowa staczają się regularnie jak czytam, nap: błagam, czekam, wołam, trzymam ettc: tylko że w przeszłym doskonałym czasie insze przyjmują przekładania, oprocz pierwszego, jako: przebłagałem, poczekałem, zwołałem, utrzymałem.

P. Co to jest przekładanie albo Praepositio? O. Jest słowo nieodmieniające sie, ktore samo przez się nic nie znaczy, ale zawsze przed jaką częścią mowy kłaść się zwykło, nawet przed tą, ktorej jest, zkąd Przekładania nazwisko otrzymało, na, po, do, w, z [...]

Niektorym słowom przydaje się imie ceny za ktorą co nabywamy w spadku Oskarzającym z przekładaniem za, tak: kupił znaczne dobra za wielką summę. Ale tu uważać trzeba, iż kiedy imie ceny kładziemy w spadku Oskarzajacym z prepozycyą za, na ten czas rzecz nabyta powinna być także w Oskarzającym [...].

Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen, jest nazwisko jakiej rzeczy, np: Niebo. II. Zaimek, Pronomen [...] III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium [...] VI. Łączenie, Conjunctio, co łączy słowa z słowami lub sens z sensem, np: chociaż, przecie, bowiem, ale. VII. Przekładanie, Praepositio, jest słowko samo nic nieznaczące, tylko w ten czas, gdy przed inszemi słowami będzie położone, jako: z, do, przydane słowom: z domu, do Kościoła. VIII. Interiekcya, Interjectio [...].

Przekładanie ztąd się nazywa, iż się przed inszemi słowami kładzie, z ktoremi złączone dopiero co znaczyć zaczyna, np: za, pod, jako: za pokoju, pod czas Wojny. Przekładania, ktore się dodają Werbom, nigdy się osobno od nich nie piszą, ale razem; ktore zaś Imionom, osobno pisać się zwykły, np: wy-chodzę do Przyjaciela.

Tym przekładaniom bez, nad, od, przed, przez, w, z; nawet i nierozłączającym się, roz, i ob, gdy po nich następują słowa zaczynające się na konsony [...] dodaje się litera e, tak: [...] ze czterma; roze-znaję, obe-rwał.

Litery З. С. Т. w przekładaniach (Praepositio) wymawiają się jak po nich następujące i z niemi spajają się: съ шумомъ, z szumem [...] wymawiają шшумомъ.

Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie (Nomen), Zaimek (Pronomen), Słowo (Verbum), Uczesnictwo (Participium), Przysłowie (Adverbium), Przekładanie (Praepositio), Łączenie (Coniunctio), Międzymiot (Interiectio).

Ta przemiana zdarza się najwięcej z przekładaniami. ВЪ i НА.

Przez różne złożenie z przekładaniami nabywają czasy częstokroć nowego znaczenia i większej mocy, co się niżej pokaże.

Ucześnictwa (Participia) czyniące (activa) i śrzednie (et media) przeszłe (praeterita) doskonałe (perfecta) stają się od przeszłych ucześnictw niedoskonałych, kiedy do nich przydane będą przekładania, które w przeszłym doskonałym, i w przyszłym przystawione bywają, na przykład: Писавшїй, ten co pisał, написавшїй, ten co napisał.

ROZDZIAŁ, IV. o Przekładaniu: de Praepositione. § 373. Rzeczywistych przekładań w Rossyjskim języku liczy się dwadzieścia cztery [...] Nazywają się rzeczywistemi dla tego, że zawsze w źlewnym złożeniu, albo rozdzielnym układzie używają się: восхожу wschodzę, въ домѣ w domu.

[Прямыхъ предлоговъ въ Россїйскомъ языкѣ числится двадцать четыре: во или въ, возъ, вы, для, до, за, изъ, ко или къ; межъ, на, надъ, низъ, о или объ, отъ, по, подъ, пре, предъ, при, про, ради, разъ, со или съ, у; называются прямыми для того, что всегда въ слитномъ сложенїи или въ раздѣльномъ сочиненїи употребляются: восхожу, въ домѣ. Łomonosow, 1757, § 455. ]

Przekładania, вы, воз, низъ, разъ, rozdzielnie nigdy nie chodzą z spadkami imion.

Praepositio quid est? Przekładanie co jest? est Vox, jest Słowo, que aliis Orationis partibus feré praeponitur, ktore przed inszemi Mowy częściami prawie położone bywa, ùt ad, jako do, pro, za, i insze.