Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

adverbium quantitatis

Hasło w cytatach: adverb. quantitas, adverbia quantitais, adverbia quantitatis, adverbium quantitatis*
Język: łaciński
Dział: Części mowy (współcześnie)

Cytaty

Da [adverbia] quantitatis? ut multum, parum, modicum, nimium, minimum, valde.

Co wielkość znáczą.

Quantum adverb. tempo. vel quantitatis, Jáko wielka rzecz jest, jáko wiele ná tym nalezy.

Da [Adverbia] Quantitatis. Multum, [Barzo wiele, Item, pilnnie.] Parum, [Máło.] Parumper, [ná máłą chwilkę.] Modicum, [máło, trocho.] Minimum, [namniej.] Nimium, [názbyt.] [...].

Známionowánie przysłowia w czym jest? Bowiem są przysłowia álbo miejscá, álbo czásu, álbo liczby, álbo záprzenia, álbo potwierdzenia, álbo ukazánia, álbo żądánia, álbo nápominánia, álbo rządu, álbo pytánia, álbo podobieństwá, álbo jákości, álbo wielkości, álbo wątpienia, álbo osobę znáczące, álbo wzywánia, álbo odpowiádánia, álbo odłączenia, álbo przysięgánia, álbo wybieránia, álbo zgromádzenia, álbo zákázowánia, álbo przygody, álbo przyrownánia.

Significatio Adverbiorum in quo est? Quia sunt adverbia aut loci, aut temporis, aut numeri, aut negandi, aut affirmandi, aut demonstrandi, aut optandi, aut hortandi, aut ordinis, aut interrogandi, aut similitudinis, aut qualitatis, aut quantitatis, aut dubitandi, aut personalia, aut vocandi, aut respondendi, aut separandi, aut iurandi, aut eligendi, aut congregandi, aut prohibendi, aut eventus, aut comparandi.

(Adverbia) quantitatis Bárʒo/valde, Mało, Kąsek/parum, Wiele/šiłá/ multum [...].

DE ADVERBIO. Von dem Adverbio. Was ist bei diesem zu betrachten? Vornemlich die Signification, oder die Bedeutung, als [...] Quantitatis – die eine grösse bedeuten.

[Quantitatis – oznaczają wielkość.]

[Adverbia] quantitatis. Wiele/ śiła/ multum; máło/ kąsek/ trochá vel trochę/ parum [...].

Da [adverbia] quantitatis, ut multum, parum, modicùm, nimiùm, minimùm, valde.

Daj [przysłowia] wielkości/ jáko wiele/ máło/ trochę/ wiele/ namniej/ bárzo.

Adverbia przysłowia Quantitatis miárę opisujące, ktoremi odpowiedamy ná pytanie: Quanto ják wiele, ják barzo, ják wielki.

DE ADVERBIO. Bey dem Adverbio seynd verschiedene Bedeutungen in acht zu nehmen/ denn etliche sind [...]. Quantitatis: die eine Grösse bedeuten. Wiele/ Siłá/ viel. Názbyt. allzu viel [...].

[O przysłówkach. Przy przysłówkach należy zwrócić uwagę na ich wiele znaczeń, ponieważ niektóre [...] służą do negowania, np.: nie, najmniej, bynajmniej [...].]

[Adverbia] quantitatis: ut wiele multum, máło parum, dosyć satis.

Die Adverbia qualitatis, quantitatis, nehmen zu sich einen Genitivum, Zum Exempel: Było wßystkiego dysyć / es war an allem genug. Mało ießcze tego / das ist noch nicht genug.

[Przysłówki jakości, ilości łączą się z dopełniaczem, np.: Było wßystkiego dysyć / es war an allem genug. Mało ießcze tego / das ist noch nicht genug.]

Die Adverbia sind vielerley entweder Affirmandi: als áleco, ták, tákjest [...]. Comparandi als: dobrze [...]. Concedendi, als: bądz, dobrze, i owszem [...]. Congregandi, als pospołu, społem [...]. Demonstrandi: als oto, owo [...]. Dubitandi: als podobno, snac [...]. Eligendi: als raczey [...]. Eventus: als trefunkiem [...]. Hortandi: als nu, nuz, nuze [...]. Intendendi: als ták, tak dalece [...]. Interrogandi: als czemu? dlaczego? [...]. Iurandi, als dalibog [...]. Loci, als tu, sam [...]. Negando. als nie [...]. Numeri: als często [...]. Optandi, als boday [...]. Ordinis, als naprzod [...]. Prohibendi, als nie, niechay [...]. Qualitatis, als dobrze [...]. Quantitatis: als wiele [...]. Remittendi, als pomału [...]. Separandi, als osobno [...]. Similitudinis, als iako [...]. Temporis, als dzis [...].

[Adverbium] Quantitatis: Má to pytánie, ják wiele? ják długo? ják bárzo? Multum, parum, parumper, aliquantum, modicum, paulum, paulisper, pusillum, nimium, plurimum, valde, quoad, satis, brevi, tantisper, quantisper.

Adverbia, Przysłowia. [...] quantitatis, wielości.

Adverbia, Przysłowia. affirmandi, zezwalania. comparandi, porownania. interrogandi, pytania. loci, mieysca. negandi, zapierania. ordinis, porządku. qualitatis, iakości. quantitatis, wielości. temporis, czasu.

ROZDZIAŁ, III. o Przysłowiu: de Adverbio. Przysłowia podług różnych okoliczności, różne znaczenia mają. CZAS pokazujące przysłowia są: нынѣ dziś, до нынѣ po dziś, [...] MIEJSCE znaczące: гдѣ gdzie, здесь tu [...] инуда kędy indziej, вспять wstecz. JAKOŚCI (qualitatis) i ILOŚCI (et quantitatis) какъ jak, такъ tak, хорошо dobrze, [...] довольно dosyć.

Adverbia, Przysłowki. affirmandi, zezwalania. comparandi, porownania. interogandi, pytania. loci, mieysca. negandi, przeczenia. ordinis, porządku. qualitatis, iakości. quantitatis, ilkości. temporis, czasu.