of grammatical terms online
adverbium
Quotations
Annuatim, adverbium.
Adverbium – przysłowie.
PRZYSŁOWIE [...] – 2) gram. 'przysłówek' adverbium i. allocutio przysłowie, ktore kładziemy wedle verbum ku wyjaśnieniu, co ku słowu przykładamy R b1v; adverbium przysłowie, ktore kładziemy wedle verbum ku wyjaśnieniu RN (wykl. przednia); adverbia loci seu localia przysłowia miesca znamionujące i. allocuciones R X2v (md)
Adverbium quid est. Pars orationis, quae adiecta verbo significationem eius explanat atque implet. Adverbium ktore przy słowkach álbo przychylna jest. Quare post verbum mox sequitur adverbium. Quoniam nunquam a verbo recedit. Adverbium enim sine verbo nunquam ponitur, sed verbum sine adverbio saepe, quia verbum non ubique indiget adverbio. Adverbium vero nunquam indiget verbo.
Adverbiorum variae cum terminationes, tum significationes sunt. Admittunt etiam comparationem ut et apud Latinos.
Quid est Adverbium? Est vox seu pars Orationis, quae addita verbo, circumstantiam Actionis vel Passionis significat, et sensum verbi explanat et complet, [hoc est, Pod Adverbium zámykáją się te słowá, w ktorych jáką okoliczność upátrujemy, álbo, ktore bywáją innym słowom ktorymkolwiek przydáne.[ Ut: Venit properè, [Przyszedł skwápieniem, skwápliwie].
Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imię, Namiástek, Słowo, Przysłowie, Uczesnik, Złączenie, Przekłádánie, Wdánie.
PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium, Participium, Coniunctio, Praepositio, Interiectio.
In adverbio, coniunctione, et interiectione nihil quod videam observandum occurrit, praeter significationem.
DE ADVERBIO.
PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium: Participium, Conjunctio, Praepositio, Interiectio.
Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imie/ Namiestnik/ Słowo/ Przysłowie: Uczestnik/ Złącz[á]nie / Przekłádánie / Wdánie.
ADverbium quid est? Pars orationis, quae abiecta verbo significationem eius explanat atque implet.
Przysłowie co jest? Część mowy/ ktora przydána słowu známionowánie jego wykłada i też wypełnia.
Expositis, quae ad literarum affectiones pertinere videbantur, ad dictiones ipsas seu partes Orationis progredimur. Sunt autem ut apud Latinos, ita apud Polonos, octo: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Praepositio, Adverbium, Interiectio, Coniunctio.
O Częściách Dyszkursu. [...]
Wszystek dyszkurs jest komponowány z dziewiąci części, ktore są.
Articulus, Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Conjunctio, Interjectio.
Artykuł, Imię, Namięstnistwo, Słowo, Uczestnictwo, Przysłowie, Prepozycya, lub Przekładánie, Konjunkcya, lub Złączánie, Interjekcya, lub Wtrącenie.
[l'Article], Le Nom, le Pronom, le Verbe, le Participe, l'Adverbe, la Préposition, la Conjonction, l'Interjection.
Słowá, łácińskiego Języká (Partes Orationis) są Ośmiorákiego rodzáju: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Coniunctio, Interiectio.
ADVERBIUM, jest słowo nieporuszone, ktore Verbis i Adiectivis przyłączamy. A to jest wielorákie, podług rożnych Okoliczności jáko to: [...].
Coż mowić? gdyby się jeszcze liczyły imiona, ktore, od słowa Bić, pochodzić mogą, jako: bicie, zabicie, przebicie etc. i przysłowia (adverbia): wybitnie, odbitnie.
Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączenie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.
P. Co jest Przysłowie [gwiazdka] po Łacinie nazwane Adverbium? [Przypis na dole strony] Może też i przy inszych słowach kłaść się Adverbium, ale że najczęściej trafia się przy werbach, dlatego im się przypisuje.
Te ostatnie cztery części mowy: Prepozycya, Adverbium, Konjunkcya i Interjekcya tym się rożnią od pierwszych czterech, że tamte albo się deklinują, albo koniugują: à te ani się deklinują, ani konjugują.
Używanie Interjekcyi ze spadkami. Kiedy znaczy jaką okoliczność, jako czasu, miejsca, lub wielość czy jakość rzeczy, zgoła się przez nie odpowiada na ktore z tych pytanie: kiedy? gdzie? dokąd? zkąd? ktorędy? wiele? jak? jest Adverbium.
P. Ktore Prepozycye i Adverbia tego spadku potrzebują?
Ce ne sont que les Adverbes, et les Prépositions, qui modifient ces tems, comme nous allons voir.
[...]
Adverbia i Praepositiones modyfikują te czasy, co w krotce obaczemy.
L'Adverbe est un mot indéclinable, qui étant joint aux autres mots et sur tout aux verbes determine leur signification. Il y en a de diverses sortes.
[...]
Adverbium jest słowo niedeklinujące się, ktore złączone z innemi słowami, á najbardziej cum verbis determinuje ich znaczenie. Są zaś wielorakiego gatunku.
Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen, jest nazwisko jakiej rzeczy, np: Niebo. II. Zaimek, Pronomen [...] III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium, tak nazwane, że się przy słowie czyli przy Verbum kłaść zwykło, wyrażając jaką okoliczność, lub sposob, jakim się co dzieje, np. Długo żyje, kto dobrze żyje. VI. Łączenie, Conjunctio [...] VII. Przekładanie, Praepositio [...] VIII. Interiekcya, Interjectio [...].
Niektóre przysłowia (adverbia) kończące się na e, n. p. braterskie, ojcowskie [...] za: po bratersku etc.
Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie, (Nomen,) Zaimek, (Pronomen,) Słowo, (Verbum,) Uczesnictwo, (Participium,) Przysłowie, (Adverbium,) Przekładanie, (Praepositio,) Łączenie (Coniunctio,) Międzymiot. (Interiectio.)
Partes Orationis. Części składające mowę. Nomen, Imie. Pronomen, Zaimek. Verbum, Słowo. Participium, Ucześtnik, albo, Imie-słow: iż ma uczestnictwo z słowem i z Imieniem. Adverbium, Przysłowek. Praepositio, Przedimek. Interiectio, wrzeszcz albo wykrzyknik. Conjunctio, spojnik.
Adverbium quid est? Przysłowie co jest? Pars orationis indeclinabilis. Część mowy niestaczająca się, quae Adjuncta verbo, ktora złączona z słowem, aut Nomini, albo Imieniem, aut Participio, albo z Uczestnikiem: aut alteri Adverbio, albo z inszem Przysłowiem, ejus significationem determinat, jego znaczenie kończy, ut bene studet, jak dobrze się uczy, semper diligens, zawsze pilny.
Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:
Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! [...]
IVty: Przysłówek (Adverbium), np. źle, dobrze, pięknie, i t. d.
Adverbium. Przysłowek.
A kiedy głębiéj rozpatrzył się w sprawach, przekonywał się, iż i ony mają swe właściwości oraz przymioty, różną moc, stopień i stanowisko, — a znacząc te względy, dawał im osobne nazwy, aby sprawomianom szły w pomoc na dokładniejsze spraw oznaczenie, gdy zajdzie pytanie: ogółowo czy poszczególnie, wewnętrznie lub zewnętrznie, mocno lub słabo, czynnie lub biernie, skuteczność swą wywierają. I to jest czwarta doba w mowie, a dane nazwisko jest dosprawianem, (adverbium).
Dosprawian .... Przysłówek (Adverbium).
Adverbium, p. przysłówki.
Przysłówki (adverbia), wyrazy oznaczające właściwość cechy, czynności lub stanu.
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); 2) ★zaimek (pronomen); 3) ★czasownik (słowo, verbum); 4. ★przysłówek (adverbium); 5) ★wykrzyknik (interiectio).