Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzaj męski

Hasło w cytatach: męski rodzaj, męzki, rodzaj męzki
Język: polski
Geneza: kalka łac. genus masculinum
Dział: Fleksja, Części mowy (współcześnie)
  • Cz. II. O słowach osobno wziętych: Gddk/1816
  • Część druga. O częściach dyskursu: Duch/1699
  • Rozdział IV. O imieniu: Kop/1778
  • Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
EJO1999, 496-497 Definicja współczesna

Rodzaj gramatyczny [...]. Obok systemu dwuczłonowego: rodz. męski (łac. masculinum) - rodz. żeński (femininum) (np .jęz. franc.), i trójczłonowego, w którym oprócz męskiego i żeńskiego istnieje rodz. nijaki (neutrum) (np. w jęz. ang., niem.). występują w nich systemy oparte na innych jeszcze cechach przedmiotów, np. żywotności / nieżywotności (np. ros., pol.), osobowości / nieosobowości (pol.).

Cytaty

Rodzaj męski jest naznáczony ártykułem le, álbo un.

Trzecia osobá jest naznáczona przez il, on, dla męskiego rodzaju, w małej liczbie, á ils, oni, w wielkiej [...]. Biáłogłowski záś rodzaj jest naznaczony przez Elle, ona, w małej liczbie, á Elles, one, w wielkiej [...].

Taka Imion odmiana, nazywa się Rodzajowaniem czyli odmianą przez Rodzaje (per genĕra) których jest trzy: pierwszy Męski (Masculinum) drugi Niewieści (Faemininum) trzeci Nijaki to jest ni męski, ni niewieści (neŭtrum).

Pierwszy rodzaj zowie się męskim, że do niego należą Imiona mężczyzn, jako to Pan, Król; drugi zowie się niewieścim, jako to Pani, Królowa; trzeci zowie się nijakim, że te Imiona do niego należą, które ani w pierwszym, ani w drugim pomieścić się nie mogły jako to Państwo, Królestwo.

Le kładzie się przed Imionami Rodzaju Męzkiego. La przed Imionami Rodzaju żeńskiego.

[Genus] Masculinum. [Rodzaj] Męzki.