Historical Dictionary
of Grammatical Terms online

genus femininum
Hierarchy Dzieła

Entry in quotations: f., fem., femininum, Foem., foeminina genera, foemininum, genus foemininum, genus fœmininum
Language: łaciński
Area: Fleksja (Today)
  • Deklinacja II (Nominativus, Vocativus, Accusativus singularis...): Łoś III/1927
  • Die Wortforschung [Etymologia] Słowa wykładająca nauka: Gut/1669
  • Etymologia: Rot/1616
  • Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927
  • Spis rzeczy: Łoś III/1927

Quotations

Rot/1616, p. [54]

DE ADIECTIVIS GERMANICIS. Von Deutschen Adjectivis. Adjectiva Niemieckie się terminują rozmáicie, májąc we wszystkich trzech Generibus, jáko to Masculino, Foemino et Neutro jedyną terminátią, ták: Taub, jest ná polskie, głuchy, głucha, głuche.

Rot/1616, p. [75]

Die Nahmen der Wasserflüsse, Städte, Thieren, Vogeln, Fischen vnd Würmer, Bäume vnd Früchte, werden gemeiniglich aus jhren endungen erkandt, Nemlich also: Die sich enden auff ein á, sind alle generis Fœminini, Die sich aber enden auff ein e oder o, sind alle generis Neutri, Die sich aber anders enden, als auff obgesetzte drey Buchstaben, dieselben sind alle generis Masculini.

[Rodzaj nazw rzek, miast, zwierząt, ptaków, ryb i robaków, drzew i owoców rozpoznaje się zazwyczaj po końcówkach, mianowicie: Te, które się kończą na -a, są rodzaju żeńskiego. Te, które się kończą na - e lub -o, wszystkie są rodzaju nijakiego. Te, które kończą się inaczej niż na trzy wymienione litery, te są wszystkie rodzaju męskiego.]
Gut/1669, p. 37

Die Weibliche Geschlechter [Foeminina Genera] aber/ enden sich alle auff ein a/ als: Zacna/ die Vornehme/ Wysoka/ die Lange.

[Rodzaj żeński kończy się zawsze na a, np. Zacna/ die Vornehme/ Wysoka/ die Lange.]
Gut/1669, p. 50-51

Wie viel sind Geschlechter der Nennwörter? Es finden sich derselben Sechs bey den Pohlen/ als: (1) Das Männliche [Masculinum] (Męski) als: Pan der Herr. (2) Das Weibliche [Foemininum] (Niewieśći) als: Páni die Frau (3) Das Unbenahmte [Neutrum] (oddzielny) als: Dziecię das Kind. (4) Das Gemeine [Commune] (Pospolity) als: Pijánicá der Säuffer oder Trunckenbold und die Säufferin. Gość der Gast/ und die Gästin. [...] (5) Das allgemeine Geschlecht [Omne] (Wszelki) so alle drey Geschlechtswörter in sich begreifft/ als: Ten der/ Tá die/ To das. [...] (6) Ist das vermengte Geschlecht/ [Epicoenum vel Dubium] (Mieszány Rodzay) wenn man durch ein Geschlechtswort [Articulum] das Männlein und Weiblein [...] durch gleiche Benennung verstehet. Als in den Nahmen der Vogel und Thiere: Wrobl ein Sperling. Bocian ein Storch.

[Ile jest rodzajów imion? W polszczyźnie występuje ich sześć, mianowicie: (1) (1) Das Männliche [Masculinum] (%Męski%) np.: Pan der Herr. (2) Das Weibliche [Foemininum] (Niewieśći) np.: Páni die Frau (3) Das Unbenahmte [Neutrum] (oddzielny) np.: Dziecię das Kind. (4) Das Gemeine [Commune] (Pospolity) np.: Pijánicá der Säuffer (pijak) oder Trunckenbold (pijaczyna) und die Säufferin (pijaczka). Gość der Gast (gość)/ und die Gästin (gość kobieta) . [...] (5) Das allgemeine Geschlecht [Omne] (Wszelki), który zawiera w sobie wszystkie trzy rodzaje, np.: Ten der/ Tá die/ To das. [...] (6) das vermengte Geschlecht, [Epicoenum vel Dubium] (Mieszány Rodzay), kiedy przy jednym rodzajniku [Articulum] rozumie się osobnika płci męskiej i żeńskiej. [...] Na przykład nazwy ptaków i zwierząt: Wrobl ein Sperling. Bocian ein Storch. ]
Gut/1669, p. 212

Powiem jey ich wils jhr sagen [Foem[inina].].

Łoś III/1927, p. 74

Od innych tematów niż w liczbie poj. tworzą się te przypadki w l. mn. zioła 1544 JA. III. 29 [...], nasiona Staszyc, Przestrogi 186, to znowu wbrew normie l. mn. tworzy się od tegoż tematu, co l. poj.: dziecka wynędzniałe Kras. IV, 145, dziecka wpółnagie 147 [...]. Nowotwór nozdrza W . Pot. Moralia I, 86, dawniej fem. nozdrze p. § 235.

Łoś III/1927, p. 263

§ 550. Zachował się także w języku stp. N. prtcp. praes. f., odpowiadający formom stsł. na -ęšti, -jęšti, -ęšti.

Łoś III/1927, p. V

Zaimki z tematami na -o § 433.

Singularis masculini, neutrius § 434—438.

Singularis feminini § 439—440.

Related terms