Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spójnik

Hasło w cytatach: spojnik
Język: polski
Dział: Składnia, Części mowy (współcześnie)
EJO 1999, 545 Definicja współczesna

Spójnik. Wyraz pomocniczy pełniący prymarnie funkcję wskaźnika syntaktycznego. Wiąże składniki zdaniowe w zespoły zwane zdaniami złożonymi bądź składniki wyrazowe wewnątrz zdań pojedynczych.

Cytaty

Nié mámy jeszcze w tym wieku wszystkich wyobrażéń, ani umiémy wszystkich wyrazów: wiémy jednak, że wszystkié dzielą się na ośm części czyli rodzajów. Wiémy już przynájmniéj w powszechności, co który rodzáj znaczy, jako to: Wykrzyknik, znaczy affekt jaki: Spojnik, znaczy łączénié wyobrażéń: Przyimek i Przysłówek, znaczą okoliczność jaką, jako to, miejsca, czasu, ilości, pytaniá, twierdzeniá, przéczéniá, przymiotu, sposobu, początku, śrzodka, końca, blizkości, odległości, wysokości, nizkości, przodku, tyłu, złączéniá, rozłączéniá &c. Imié i Zaimek, znaczą rzecz, albo przymiot: Słowo, znaczy sąd, czyli pokazuje, w jakim stanie jest rzecz którá, czy czynnym, czy biérnym, czy nijakim. Imiésłów, znaczy częścią to, co Imié, częścią to, co Słowo.

Wyrazy Spojnikami nazwané (Conjunctiones), są nájwidoczniejszym związkiém między częściami okrésu: po których téż miarkuje się liczba większych części okresu.

Bezspójnikowy gram. bez użycia spójnika: Bezspójnikowe połączenie zdań.

Spójnik, a, lm. i [...] 2. gram. część mowy nieodmienna, służąca spajaniu zdań i wyrazów, do wyrażania ich stosunku między sobą: S., conjunctio, pomaga innym wyrazom, aby jednę i zwięzłą czyniły mowę. Kopcz.

X Konjunkcja, i, lm. e [...] 5. gram. spójnik. Kopcz.

Złączka, i, lm. i gram. 1. łącznik w zdaniu (copulą). Sł. wil. 2. spójnik (conjunctio). Troc.

Spójnikiem nazywa się wyraz nieodmienny, który wiąże dwa wyrazy lub dwa zdania.