terminów gramatycznych online
wymawiać (się), wymówić (się)
Język: polski
- Fonetyka opisowa: Benni/1923
- O pisowni albo o nauce dobrego pisania: Gott/1794
- Ortografia: SzyPocz/1770
wymowiać, wymowić
Cytaty
Akcent ostry daje się nad literami: ć, ń, ś, ź, gdy się tak cienko i delikatnie wymawiać powinny, jak gdyby po nich litera i następowała.
Dawniej ten akcent kładł się też nad literami, p, p, w, w tych i tym podobnych słowach: jedwab, karp, krzew; [...]. Ze jednak takich słow mało się znajduje, i w tych co są, niezbyt znacznie błąd wydaje się, choćby kto te litery b, p, w, tak wymawiał, jak bez akcentu wymawiać się zwykły, akcent pospolicie bywa opuszczony.
E. bez akcentu wymawia się głośno i otwartemi ustami, jako: mieć, siedź, czasem po i zamilcza się np: miedź, sieć, mowi się jak: midź, sić.
r. przed ż opuszczać jest właściwa, osobliwie źle wymawiającym, i innym jednak przytrafia się, np. gżech za grzech; bżeg za brzèg.
Niemcy mają głosek wszystkich razem 25. [...] Te wszystkie głoski dzielą się na Samogłoski albo na Spółgłoski. Samogłoski są: a, e, i, o, u, y. Resta ich zowie się Społgłoskami, tak się zaś wymawiaią wszystkie.
O znajomości pewnej obcej głoski można dopiero mówić, gdy się głoskę tę opanowało, to znaczy, gdy się umie ją powtórzyć poprawnie nietylko natychmiast po usłyszeniu, lecz i samodzielnie, dowolnie, w każdej chwili, i gdy się ją umie rozpoznać słuchem, odróżnić od innych zbliżonych głosek wtedy, gdy się ją słyszy wymawianą przez osobę drugą.
Nie jest to jednak wymową ogólno polską, gdyż bardzo wiele osób wymawia w obu wypadkach dawniejszą historycznie wartość l, mianowicie wyraźnie miękkie l' [...].
Widzieliśmy w § 48, że litery ą ę wymawiają się jako wyraźne samogłoski nosowe, gdy się znajdują w położeniu przed spółgłoską szczelinową.