Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

początek wyrazu

Język: polski

Cytaty

Had położone na początku wyrazów częstokroć znaczy jeżeliby, gdyby opuszczóné.

Głoski większe, różniące się wielkością i kształtem od mniejszych, piszą się: 1e. U początku pisma. 2e. Po kropce, od ustępu, tudzież u początku wyrazu każdej linii wiersza poetyckiego. 3e. W nazwiskach szczegulnych krajów, wód, gór, miast, lub innych siedlisk i rzeczy, nie mniej osób i ich urzędów.

Gh [...] na początku wyrazów wymawia się dobitnie jak polskie g. Ghost, duch; ghastly, okropny.

Pisze się także i w wyrazach polskich, na początku wyrazów i zgłosek, np. iść, i-mię, ta-ić, ta-i, przyzwo-i-ty i t. p.

Jeżeli ostatnia zgłoska ma tworzyć początek jakiego wyrazu, np. malar-stwo (stworzyć), łos-kot (kot), szaf-ka (kapelusz); lecz od téj zasady często musimy odstępować, np. szkatuł-ka, go-muł-ka, chociaż mamy wyraz: łkanie, łkać,i t. d. Również przenosimy: wszyst-ko, wszys-cy, szczytny, szczyt-nie, a to dla miłodźwięku.

O niezamienianiu na początku wyrazów t na c ani d.

Abfall O d p a d (brzmienia z początku lub końca wyrazu; porówn. W y r z u t n i a, W y p a d).

Stopień najwyższy urabia się znowu z formy stopnia wyższego przez dodanie przybranki naj- na początku wyrazu.

Sś, z — ź. [...] d) na początku wyrazów: śpi i spi, śpieszę i spieszę; ale tylko: śpiewa, ścisk, w paśmie (od: pasmo); tak samo: zwierz i źwierz, zwierciadło i źwierciadło, ale tylko: w izbie (od: izba).

Spółgłoska rz brzmi jak ż na początku lub w środku wyrazów, na końcu zaś wyrazów jak sz.

Sylaba ex na początku wyrazów brzmi jak ez:

exame [cz. ezame] egzamin exercer (cz. ezerser) ćwiczyć

W ogólności zawsze piszemy i (nie ji) na początku wyrazów i po samogłosce: igła, ich, moi, pokoik, kleić, stoisz i t. d. a także w złożeniu po przedstawce na spółgłoskę np. bezimienny, rozigrany.

R, brzmi jak dwa rr: na początku wyrazów, n. p. rio (rriu, rzeka); gdy stoi po literze n, n. p. genro (ziéńrru, zięć); i w wyrazach złożonych, n. p. prorogação (prorrogasaął, przedłużenie: pro-rogação).

I. Części wyrazów: A.Głosowe: głoska, ★zgłoska (sylaba): ★zamknięta (spółgłoską), np. kot-(ka) lub ★otwarta, np. ko-ta; ★nagłos (początek), ★śródgłos (środek), ★wygłos (koniec) wyrazu.