Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo pierwiastkowe czasownik

Hasło w cytatach: pierwiastkowe, pierwiastkowe słowa, słowa pierwiastkowe
Język: polski
Geneza: por. ros. глаголы первообразные
Dział: Morfologia, Etymologia (współcześnie)

Cytaty

Słowa (verba) rozdzielają się na Pierwiastkowe i Pochodzące. Pierwiastkowe od żadnej innej części mowy nie pochodzą, знаю znam, иду idę. Pochodzące rodzą się. 1.) z imion: странствую pielgrzymuję; 2.) z Zaimkow: сою przyswajam; 3.) z Przysłowiow: поздаю poznię; 4.) z Międzymiotów: охаю stękam, wzdycham.

Pierwiastkowe i pochodzące słowa są proste, albo złożone. Proste same przez się stają się bez przyłożenia jakiej kolwiek innej części mowy; даю daję, ставлю stawię. Złożone stają się, 1.) z Imienia i słowa [...].

Które na ШУ, kończenie mają pierwiastkowe słowa, i pochodzące od imion mających w kończeniu Х, z tych zostaje się w drugiej osobie Ш, nieodmienne. Тушу tuszę, тушишь tuszysz [...] душу duszę, душишь dusisz.

Onych pierwiastkowe kiedy w kończeniu СТ. moją: w drugiej osobie kończą się na Сшишь: [...] постъ post, пощусь poszczę, постишься pościsz.

Takie słowa, których źródłosłów jest zarazem pierwiastkiem, nazywamy pierwotnemi czyli pierwiastkowemi; ich źródłosłowy zdradzają się jako pierwiastki już przez to, że są jednozgłoskowe; np. pad (w słowie paść), piek (w słowie piéc), dъm (dąć), itd.