Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas dawno przeszły

Hasło w cytatach: czas już dawno przeszły, czasy dawno przeszłe, dawno przeszłe, dawno przeszły, dawno przeszły czás, już dawno przeszły, przeszły dawno czás
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • Amo: Don/1649, Don/1595
  • Część trzecia. Czasowniki: Lor/1907
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O czynosłowie: Nał/1774
  • O etymologii: Mal/1700
  • Traktat II. O częściach dyskursu: Dąb/1759

Cytaty

Przeszłego dawno czásu, umiłowałem był umiłowałeś był umiłował był.

Paraeterito plusquam perfecto, amaveram amaveras amaverat.

I w wielkiej [...] przeszłego zupełnego i dawno przeszłego czásu obych był umiłował.

Praeterito plusquam perfecto amaueram amaueras amauerat.

Przeszłego dawno czásu/ umiłowałem był umiłowałeś był umiłował był.

Przeszłego zupełnego i dawno przeszłego czásu, obych był miłował.

Praeterito perfecto et plusquam perfecto, utinam amavissem amavisses amavisset.

Dawno przeszłego czásu / gdym dawno miłował gdyś miłował gdy miłował.

Czás przeszły po Fr. prétérit albo passé, dzieli sie na troje. bo álbo sie niedoskónale stáło, i ztąd sie zowie niedoskónáły po Fr. imparfait. náp. robiłęm [...]: álbo sie doskonále stáło [...] á to sie zowie przeszłym doskonáłym. po Fr. parfait. náp. zrobiłęm: álbo jeszcze nie tylko sie doskonále stáło, ále téż i dawno. á tęn czás zowią przeszłym wiecéj niż doskónáłym, po Fr. plus-que-partait; ja go wolę zwáć dawno przeszłym. tęn sie po polsku wyraża tak: zrobiłęm był.

W tymże sposobie [przyłączającym] máją czásów dawno przeszłych dwá, z których drugiégo nie záżywáją bez któréjkolwiek z kóniunkcji kóńczących sie ná que; á piérwszégo záżywają wtedy, gdy tákich pártykuł nie potrzebá.

Si [...] z obięma dawno przeszłymi kłáść może. náp. szedłbym był gdybym był wiedział. je serois allé, si j'aurois [su], álbo si j'eusse [su].

Czás dawno przeszły [...]. j'avois commandé roskazałęm był.

Czas dawno przeszły. Już to tak będzie w każdej Koniugacji, i w każdym słowie, że jak w przeszłych czasach następuje Imperfekt za teraźniejszym, tak i w składanych.

Czas już dawno Przeszły. Plus-que-Parfait [...]. J'avois eu, Ja miałem był.

Oprócz czasów prostych posiada język portugalski niektóre formy czasów złożonych. [...]

2). Czas przeszły niedokonany czasowników têr lub haver z imiesłowem biernym tworzy czas dawno przeszły; na prz.: tinha achado (znalazłem byłem), tinhas dito (powiedziałeś byłeś), havia cahido (upadł był) [...].

Przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego, bo każe się spodziewać u niego i pod tym względem szeregu zmian.

Terminologia. Litera vocalis — wokala [...].

Coniugatio — koniugacyja [...], participium — uczęstnictwo, significatio — znaczenie, tempus praesens — czas teraźniejszy, obecny, niniejszy, praeteritum — przeszły, plusquamperfectum — więcej niż doskonały, dawno przeszły, futurum — przyszły, futur.

Najlepsze jednak świadectwo spopularyzowania się już rodzimej terminologii gramatycznej, i to po szkołach, daje konsekwentnie ją stosująca gramatyka francuszczyzny S. Nałęcz-Moszczeńskiego [...].

Coniugatio — sposobienie [...], participium — uczestnictwo, ucześnictwo, tempus praesens — czas teraźniejszy, przytomny (s. 79), praeteritum — przeszły, plusquamperfectum — (już) dawno przeszły, więcej jak doskonale przeszły, więcej jak, niż doskonały, futurum — przyszły, persona prima — osoba pierwsza, secunda — druga, tertia — trzecia, verbum personale — osobiste (s. 202).

Dla rosyjskiego napisał go [podręcznik] M. Lubowicz [...] .

Coniugatio — sprzężenie [...], participium — uczesnictwo, tempus praesens — czas teraźniejszy, praeteritum — przeszły, plusquamperfectum — dawno przeszły, futurum — przyszły, persona prima — osoba pierwsza, secunda — druga, tertia — trzecia, verbum personale — osobiste.