Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przeciągać, przeciągnąć się

Hasło w cytatach: przeciąga się, przeciągać się, się przeciągać
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • O ortografii albo nauce dobrego pisania: Gott/1774
  • O ortografii francuskiej: Mal/1700
  • O pisowni albo o nauce dobrego pisania: Gott/1794
  • O pisowni czyli ortografii: Gott/1787
  • Pierwsza część (O pronuncjacjej albo wymawianiu liter i sylab francuskich, O dyftongach francuskich, O apostrofach i akcentach): Duch/1699
  • Rozdział I. O wymawianiu łaciny na wzór polszczyzny: Kop/1778
  • Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
Definicja współczesna

Wymówić/wymawiać samogłoskę długą

Cytaty

S [...] przed konsonansem głosu nie wydáje; ále literá, ktora jest przed niem przeciąga się w pronuncjácjej. v. g. estre, bydź.

Trzecie e męskié nád którym się pisze ákcęnt obojętny [...] się w mowięniu dłużéj przeciąga [...] i dla tego Frá[n]cuzi go zowią plus ouvert, to jest bárziéj otwárté.

Trzecie (ê) męskie nad ktorym się pisze akcent obojętny, nie ma różnice z drugim, tylko że się w mowieniu dłuźej przeciąga niż drugie, i dlatego Francuzi go zowią plus ouvert, to jest bardziej otwarte.

h, położone w drugiey sylabie między dwiema literami samobrzmiącymi, albo na końcu słowa iakiego istnego, nie wymawia się, ale litera samobrzmiąca przeciąga się w mowieniu np: gehen [...] wym: geen [...].

  1. w Polszczyźnie zawsze prawie przeciąga się trochę dłużej sylaba przedostatnia; w Łacinie zaś czasem się taż przedostatnia skraca.

h, położone w drugiey zgłosce między dwiema samogłoskami, albo na końcu Rzeczownika nie wymawia się, ale samogłoska przeciąga się w mówieniu, np. gehen iść [...].

[...] Samogłoska przeciąga się w mowieniu [...].