Historical dictionary
of grammatical terms online

język obcy

Language: polski

Quotations

Wiele by się też odkryło słow i nazwisk Słowiańskich, ktore obcym językiem pisząc dawni Dziejopise według własności swojej mowy, powykręcali.

[...] są języki obce, i pozno w te Kraie przyniesione.

Szpetne bowiem rzeczy obcym językiem wyrażone, nie tak się szpetne wydają.

V. Co do pisania obcych wyrazów.

Ponieważ w polskim języku każdy wyraz tak się pisze, jak się wymawia: piszmy przeto wyrazy z obcych języków przyjęte tak, jak je wymawiamy, np. Filozof, nie Filozof; Jenerał, nie Generał. Co się zaś tyczy wyrazów, w których głoski jednakowe jedna po drugiej następują, piszmy je tak, jak się one w obcym języku pisze.

Niech Uczniowie sprobują przełożyć tę powieść na obcy jaki język, a w ten czas tu dopiero postrzegą trudność dobrego tłumaczenia i właściwą piękność języka polskiego.

Kiedy w obcych językach e lub i się znajduje.

Mianowicie zaś nie należy przez wzgląd na obce języki zmieniać sposobu pisania wyrazów, które już spolszczonemi zostały, jak np. anioł, ewanielia, Jerzy, Jędrzéj, Jenerał, Wirgili, Horacy, gubernija, lekcyja, Hiszpanija i t p..

Kto zaczyna się uczyć języków obcych, powinien pierwéj dobrze poznać swój język.

Om i on mające podobne brzmienie do ą, używamy tylko w wyrazach pochodzących z obcego nam języka

[…] Wyrażenia bierne obcych języków rozmaicie oddajemy. I tak […] albo je na czynne przerabiamy […]. Albo używamy imiesłowu biernego na ny, ty ze słowem być, bywać, zostać […]. Albo przez użycie słowa zaimkowego w trzeciéj osobie liczbie pojedyńczéj albo mnogiéj [...]. Albo używając słowa nieosobiście w czasie teraźniejszym i przeszłym w trzeciéj osobie liczby mnogiéj, a w czasie przeszłym imiesłowu biernego rodzaju nijakiego liczby pojedyńczéj na no, to z biernikiem zaimka lub istotnika [...].

Potocki Stan. hr. [Stanisław] "Piękną jest i użyteczną znajomość języków obcych, lecz najozdobniejszą i najpotrzebniejszą znajomość języka własnego; zwłaszcza nabyta nie przez nawyknienie, lecz przez naukę".

Niektóre wyrazy wzięte z obcych języków, uwa­żamy za rzeczowniki rodzaju nijakiego i nie odmieniamy ich.

Litera k bardzo mało jest w użyciu i tylko w wyrazach wziętych z języków obcych, na przykład: kágado żółw, kilo kilo, kerozene nafta, almanak kalendarz.