Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

odmiana zaimkowa

Hasło w cytatach: odmiana przymiotnikowa zaimkowa, odmiana przymiotników zaimkowa
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Część II. Rozdz. 2. Odmiany. (Fleksya) : Jes/1886
  • Fleksja czyli nauka o odmianach: Kr/1897
  • Fleksja czyli nauka o odmianach, albo odmiennia: Kr/1917
  • Odmienne części mowy: Lerc/1877

Cytaty

Reszta zaimków odmienia się po większej części na jeden sposób, t. j. podług tak zwanéj odmiany zaimkowej.

Wszystkie inne zaimki miały dawniej odmianę sobie tylko właściwą, która się też dlatego nazywa [odmianą] zaimkową.

W dawnej polszczyźnie było też: sędzię, hrabię, margrabię, burgrabię; dzisiaj zamiast tych form używają się pospolicie w bierniku formy dopełniacza odmiany przymiotnikowej (zaimkowej): sędziego, hrabiego, margrabiego.

Deklinacja przymiotników zaimkowa. § 210. Już w języku staropolskim, obok deklinacji przymiotników rzeczownikowej, istniała druga odmiana przymiotników, zwana zaimkową albo złożoną.

Dalsze jednak przypadki tych przymiotników mają odmianę późniejszą (z końcówkami zaimkowemi, czyli odmianę zaimkową): zdrów, zdrowego (nie zdrow-a), zdrow-emu (nie zdrow-u) itd.

Deklinacja przymiotników zaimkowa.

§ 305. Obok deklinacji przymiotników rzeczownikowej istniała już w języku staropolskim inna odmiana przymiotników zwana zaimkową albo złożoną. Powstała ona z połączenia odmiany rzeczownikowej z formami odpowiednich przypadków zaimka wskazującego ji, ja, je. Tak np. z dobr + ji powstało dobry; z dobra + ja — dobra; z dobro + je — dobre; z dobra + jego — dobrego; z dobru + jemu — dobremu ild.