samogłoska niekreskowana jasna

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Mroz/1822
• Rozp/1830
• Mał/1863
• Malin/1869
• Mał/1879
• Łoś III/1927

Z przywiedzionych tu przykładów widzimy, że Grammatyk który nie odroźni w Polskim języku spółgłosek miękkich, który widzi tylko figury liter, a nie zgłębi ich brzmienia, przy najpowszechniejszém nawet prawidle znajdzie mnóstwo nieforemności. Będzie musiał mówić o głosce niekreskowanéj zamienionej na głoskę kreskowaną, o głosce i przybranej, o głosce i ujętej, będzie wyliczał wszystkie litery w których się dzieją jakowe zmiany.

Jaki czynić wybór w przypadku wątpliwości między samogłoską kréskowaną, i tą samą lub inną, samogłoską niekréskowaną, 548, 366, 430.

Rozróżniamy brzmienia samogłosek e i o niekréskowanych czyli otwartych, i kréskowanych czyli pochylonych (ścieśnionych). Brzmienia nasze pochylone były w najdawniejszej polszczyżnie długiemi samogłoskami.

[…] Gdyby samogłoski pochylone, które są w języku naszym nástępczyniami samogłosek długich, różniły się etymologicznie od samogłosek niekréskowanych, wtedyby takowá, myśl miała swoję podstawę, tak etymologiczną jak i historyczną […].

§. 277. W czasie teraźn. formy: kocham, kochasz, kocha [...] w drukach zygmuntowskich znachodzą się oddawane przez a pochylone (niekreskowane).

Odpowiednio do formy mianownika na -a przypuszczamy, że i końcówka G. sg. -e miała samogłoskę pochyloną, ale trudno to sprawdzić wobec niewielkiej liczby przykładów, zwłaszcza że drukarnie zwykle nie oznaczały e pochylonego; w obu wyżej przytoczonych przykładach z J. Kochanowskiego końcowe e jest niekreskowane, co wskazywałoby na brak pochylenia tej samogłoski.