terminów gramatycznych online
imię swojskie
Język: polski
Cytaty
Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik. [...] Nomen vernaculum: Imie swojskie, rodackie. Nomen peregrinum: Imie obce, cudzoziemskie.
Imiona[...] Swojskié, to jest włáściwie Polskié, np. izba.
Swojskié Imiona 4.
3) Rodzaju nijakiego są wszystkie imiona swojskie zakończone na e, ę, o; z których ę służy samym tylko żywotnym, np. dziecię, źrebię, brzemię, czucie, złoto, srebro […].
Częstokroć imiona tak swojskie, jak cudzoziemskie, chociaż odmieniają swoje zakończenie, przecięż nie odmieniają rodzaju.
Za stałą zasadę wobec tej chwiejności końcówek w drugim wzorcu można tu tylko tyle uważać, że wszystkie swojskie imiona na ja, ca, dza, sia, zia, np. szyja, żmija, nadzieja, praca, przędza, Kasia, buzia, wyłącznie mają ę; wszystkie znowu cudzoziemskie na ia (ya), np. linia, racya, mają ą; równie także i wszystkie nasze na i, np. pani, bogini, także mają ą.
Wyrażanie w piśmie zakończenia tych form przez -ij, -yj, zamiast przez ji, nie jest słuszne, gdyż sprzeciwia się powszechnemu wymawianiu. Chęć odróżnienia w ten sposób form liczby mnogiej od form licz. pojed. nie może tu znaleźć usprawiedliwienia wobec faktu, że język żywy ogółu różnicy tej nie wyrobił i to nie tylko w rzeczownikach przyswojonych (religji, pensji), ale także w całej licznej gromadzie imion swojskich, utworzonych za pomocą przyrostka -nia (łaźni, pochodni...) i innych, wyżej przywiedzionych.