Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię cudzoziemskie

Hasło w cytatach: imie cudzoziemskie, imiona cudzoziemskie, imiona cudzoziémskié, imionę cudzoziemskié
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)

Cytaty

Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik. [...] Nomen vernaculum: Imie swojskie, rodackie. Nomen peregrinum: Imie obce, cudzoziemskie.

Imiona [...] Cudzoziemskié al­bo przyswojoné, to jest z cudzoziémskiégo języka do Polskiégo przybrane, np. dom z łacińsk. domus.

Imiona cudzoziémskié osobowé i rodowé przez wzgląd na po­spolitszy zwyczáj pisarzów polskich, tudziéż na podobność Imión, tak jé do jednostajności ściągać by można:

[...] 4. Imiona cudzoziemskie zakończone na samogłoskę 1) a np. Seneka, Numa, należą do 2giéj formy. 2) na e do 4téj, np. Noe, Jozue. 3) na o odmieniajmy statecznie w obu liczbach podług formy 1széj, dodając na końcu n, ponieważ imiona te w językach, z których są przybrane, kończą się na n, albo je w dalszych przypadkach przybierają, np. Platona, Cycerona, Platonowi, Cyceronowi. Tym sposobem rozróżnimy je od imion żeńskich na o, np. Ceto, Klio.

Do tego wzoru należą imiona cudzoziemskie np. Dafne, Eurydyce, Hebe, Kalliope, Mnemozyne, Niobe, Penelope, Tizbe i t. p.

Imię albo raczéj wszelki wyraz z obcego języka do polskiego przybrany, zowie się cudzoziemskim.

Imiona cudzoziemskie zatrzymują swoje łacińskie x: np. Xenefont, Xerxes, Xantypa.

Imiona cudzoziemskie piszą się przez x, np. Xawery, Xerxes, Alexander, text, examin itp.

Imiona cudzoziemskie, np. Szwecya, kolacya, misya, pasya, biblia, Anglia — mają Szwecyi, kolacyi, misyi , pasyi, biblii, Anglii.

Za stałą zasadę wobec tej chwiejności końcówek w drugim wzorcu można tu tylko tyle uważać, że wszystkie swojskie imiona na ja, ca, dza, sia, zia, np. szyja, żmija, nadzieja, praca, przędza, Kasia, buzia, wyłącznie mają ę; wszystkie znowu [imiona] cudzoziemskie na ia (ya), np. linia, racya, mają ą; równie także i wszystkie nasze na i, np. pani, bogini, także mają ą.