Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przyrostnia

Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Przyrostnia w Słowach. Przyrostnię czynią zakończenia słowowe odłączne (suffixa) m, ś, śmy, ście, gdyż ony mogą się odrywać od swych osob, i do różnych części mowy przyrastać; które-to części mowy z przyrostkami zawsze osoby te poprzedzają. Ja-m jest pilny; zamiast, ja jest-em pilny.

Jedno tylko w języku polskim jest Słowo posiłkowe, Być , a to odmienia się dziesięcią sposobów, to jest: 1. z Twierdzeniem, 2. z Pytaniem, 3. z Przeczeniem, 4.z Przyrostnią, w tych tylko czasach w których są przyrostki, 5. z Przeczeniem i pytaniem, 6. z Pytaniem i przyrostnią, 7. z Przyrostnią i przeczeniem, 8. z Przeczeniem, pytaniem i przyrostnią, 9. w Przymiotnikach z Przyrostnią i domyślnią, 10. w Częściach mowy nieodmiennych z Przyrostnią i domyślnią.

TRYB ŁĄCZĄCY Znaczy twierdzenie zależące jeszcze od innego słowa połączonego jakim spojnikiem: np. chciałeś bym był znany i t. d. Wyraża on się zwyczajnie przez Czas przeszły słów niedokonanych i dokonanych, nie mniej i Zaprzeszły, ale nie w słowie Być. Tryb ten nie czasuje się z Pytaniem. Bez Przyrostni rzadko się kiedy używa. Wchodzi weń tylko spojnik by. r. m. By byłem znany, nym [...] z Przyrostnią Gdy spojnik by poprzedza słowo z jego przyrostkami. r. m. By-m był znany abo znanym.