terminów gramatycznych online
pytanie o zdaniu
Język: polski
- Czasowanie: Bor/1830
- Części mowy odmienne: Malecz/1882
- Część I (wstępna): Jes/1886
- Część III. Pisownia: Mucz/1825
- Część druga. O częściach dyskursu: Duch/1699
- Część pierwsza prawideł gramatycznych albo początkowania: Szum/1809
- De syntaxi, abo o złączeniu słów: Sty/1675
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- O etymologii: Mal/1700
- O interpunkcji: Dudz/1776
- O ortografii francuskiej: Mal/1700
- O pisowni: DwBg/1813
- O przymiotnikach: Ryk/1850
- O rozznaczeniu mowy: Nał/1774
- O słowie: Ryk/1850
- O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
- O zdaniu pierwotném czyli gołém: Gr/1861
- Ortografia: SzyPocz/1770, SzyGram/1767
- Składnia: Kurh/1852
- Słownik: Kn/1621, Kn/1644 (I wyd. 1626)
- Słowo: Br/1848
- Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
- Traktat II. O częściach dyskursu: Dąb/1759
Cytaty
Pytánie. Interrogatio insidiosa Plin.iun./ Interrogatio acuta, opportuna: instare interrogatione Quint.
Interrŏgātio, Interrogatiuncŭla. Pytánie. Item figura Oratoria. Idem Erotema.
Gdy jednák che, po prostu krom pytánia záżywáć będziesz, ták znáczy jáko relativum.
Persony lub osoby záwsze słowa powinne przodkowáć, byle nie w interrogacyach, álbo w pytániach.
Tego słowá il y en a, najczęści po pytániu w odpowiedzi záżywáją, na przykład kiedy pyta kto, y a-t-il? á jestże? odpowiadáć trzebá, oui, il y en a, jest.
Fráncuzi záżywáją kilkunastu krysek [...]. Siodma kryská jest znácząca pytánié, á tá się w káżdym języku pisze ták ?
Fráncuzi zawsze ( okróm w pytániu i w Parentezie ) Miánujący spadek kłádą przed słowęm.
Kiedy jest pytánié przez trzecią osobę z przyłożęnięm imienia, to sie imię kłádzié przed słowęm, á záimek zá słowęm. náp. l'homme, est-il [...].
Tu naprzod należy namienić, że Francuzi zażywają kilkunastu krysek, z których trzy zowią się akcenty [...] Siodma kryska jest znacząca pytanie, a ta się w każdym języku pisze tak (?)
Persony lub Osoby zawsze słowa powinny przodkować, byle nie w interrogacjach, albo w pytaniach.
Tego słowa il y en a, najczęściej po pytaniu w odpowiedzi zażywają, na przykład kiedy pyta kto, y a-t-il? á to jest że? odpowiadać trzeba, oüi, il y en a [...].
O. Znak pytania kładzie się po skończonym sensie pytanie znaczącym, jak: Któż kiedy co podobnego uczynił?
Znaku pytania używamy po skończonym sensie pytanie znaczącym, np. [...] rozumiesz pewnie, iż z przyjaciołami masz sprawę! lecz i przyjaciele mają przyjacioł.
Kiedy jest pytanie, to jest, kiedy mowiący pyta się o co, idzie naprzod Czynosłowo potym Zaimek, a między obiema Ciąg Złączenia. Veut-il venir? chceż on przyść?
Znak pytania (?) gdy abo o co się pytamy, np. gdzie byłeś? abo gniew na kształt pytania wyrażamy, np. I pókiż tego będzie?
Do Posiłkuje czas téraźniéjszy i przyszły niezłożony trybu oznájmującégo kiedy jest przeczenie, pytanie, lub gdy się co chce wydatniéj wyrazić, tym sposobem przez wszystkié osoby i liczby w czasie térazniéjszym: I do, you do, They do.
5ty Znak, nazywa się Pytannik, czyli znak pytania (Interrogationis nota). Pisze się tak ? Oznacza on zaostrzenie głosu i pytanie.
Na pytaniu (? ) głos się zakręcá. Pisze się znak pytaniá po zadaném pytaniu.
[...] Pytajnik po zadaném pytaniu np. byłżeś? […].
Jedno tylko w języku polskim jest Słowo posiłkowe, Być , a to odmienia się dziesięcią sposobów, to jest: 1. z Twierdzeniem, 2. z Pytaniem, 3. z Przeczeniem, 4.z Przyrostnią, w tych tylko czasach w których są przyrostki, 5. z Przeczeniem i pytaniem, 6. z Pytaniem i przyrostnią, 7. z Przyrostnią i przeczeniem, 8. z Przeczeniem, pytaniem i przyrostnią, 9. w Przymiotnikach z Przyrostnią i domyślnią, 10. w Częściach mowy nieodmiennych z Przyrostnią i domyślnią.
Spojnik że nie z innemi spojnikami, ale ze słowem, pytanie oznacza, jak: byłżem, i t. d.?
Tryb Warunkowy tę ma własność: 1e, iż u końca ma spojnik by z przyrostkami słowowemi: 2e, nie jest rządzonym od innych wyrazów: 3e, daje się czasować z Pytaniem.
W miejscu przysłówka czy, używany jest, lubo nie tak powszechnie, przysłówek li, który kładzie się na końcu słowa […]. Jeśli znaczenie słowa pozwala, przysłówki te mogą także oznaczać pytanie, położone przy piérwszej lub trzeciéj osobie […].
Cośmy powiedzieli o użyciu some i any stosuje się także do tych składanych wyrazów, z tą różnicą że some przed wyrazami times i what, nie wyręcza się nigdy przez any w pytaniach, i powątpiewaniach, lecz zawsze sam się kładzie. Do you see her sometimes? czy widujesz ją czasem?
Do 2. Tudzież w pytaniach i przeczeniach.
Prócz tego w pytaniach i wykrzyknieniach, wyrazy co za znaczą toż samo co jaki? Np. Co to za człowiek? Coby to była za szkoda!
W zdaniach wyrażonych w formie pytania, piérwsze miejsce zajmują wyrazy, na których głównie polega zapytanie.
Podmiot poznajemy po tém, że stoi na pytanie: kto? co? n. p. Co świeci? Słońce. Kto jest wszechmocny? Bóg.
Ten sam zaimek: który?-która?które?, jaki?-a?-e?, kto?, co?, jest pytającym, jeżeli oznacza pytanie i ma zaraz po sobie lub na końcu zdania, pytajnik.
Jeżeli podmiot oznacza osobę , na jakie pytanie odpowiada?
Z przykładów powyższych okazuje się, że zdanie wyrażać może:
1)pytanie (zdanie pytające)
2) twierdzenie (zdanie twierdzące) [...].
[...] nasuwa się pytanie [...].
Zaś pod względem jakości akcentu to polszczyzna przedstawia także typ jednostajny: przycisk jest słabo wydechowy. Intonacyjnych różnic w obrębie zgłosek akcentowanych nie ma, wymawiają się jednakowo, bezbarwnie — oczywiście pomijając fakultatywną wzgl. stałą, ale nastrojową intonację powiedzenia (np. w pytaniu).
§ 9. Język polski nie posiada obecnie stałej oboczności długich i krótkich pełnogłosek czyli stałych różnic iloczasowych. Wszystkie pełnogłoski są pod względem czasu trwania obojętne, albo jak się zwykle mówi, krótkie; długość pojawia się tylko fakultatywnie, w pewnych warunkach nawet stale, ale nie jako indywidualna właściwość danej samogłoski w danym wyrazie lub formie, tylko jako właściwość rytmiki i melodyki powiedzenia, np. w pytaniach, wykrzykach, przy kładzeniu nacisku itp.