Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

określnik
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: określniki, okreśnik
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
Definicja współczesna

Zob. człon określający

Cytaty

Such/1849, s. 176 Definicja

Okréślające części zdania. Tak przy podmiocie, jak przy orzeczeniu i jego dopełnieniu bywają słowa okréślające, okréślnikami nazywane; np. Te trzy wielkie i bitne ludy: Polacy, Rusini i Litwini, stanowiły niegdyś od Bałtyku po Karpaty jednę potężną rzeczpospolitę pod rządem króla.

SWil/1861, cz. I, s. 898 Definicja

Określnik, a, lm. i, m. gram. wyraz służący do określenia innego wyrazu. Zdanie takie, w którém określniki się znajdują, nazywa się określoném.

Łaz/1861, s. 59 Definicja

[…] Zdanie gołe można rozszerzyć przez dodanie takich słów do podmiotu i orzecznika, które je bliżéj określą, takie słowa nazywamy określnikami.

Łaz/1861, s. 117

[...] Od starego 1go p. ji (albo: jen), ja, je, pochodzą dalsze przypadki; nowy 1szy p. on, ona, ono, jest właściwie zaimkiem wskazującym. Gdy zaimka osobistego ji, ja, je, użyto za określnik do przymiotnika [...], pokazała się potrzeba zastąpić go wskazującym [...]. Różni się używaniem, bo jako osobisty jest zastępcą rzeczownika, a zatem używa się bez niego, np. on to powiedział: jako wskazujący zaś jest określnikiem rzeczownika, i łączy się zawsze z wyraźnym lub domyślnym rzeczownikiem, np. Odpłata nas czeka na tym i na onym świecie [...].

Łaz/1861, s. 222

[...] Orzecznikiem może być: [...] d). Rzeczownik w 2 przypadku z określnikiem jako przymiot, np. Jestem tego zdania. Bądźcie dobréj nadziei [...].

SW/1900-1927, s. 751 Definicja

X Określnik, a, lm. i, † Okreśnik gram. wyraz określający, określenie

Dor/1958–1969, t. V, s. 941 Definicja

Określnik m III «wyraz określający; określenie, epitet»: Nieraz, gdyby nie kontekst czy marginalny nagłówek, nie wiedzielibyśmy nawet, czego w istocie dane obrazy dotyczą, tak bardzo język Reja wyprany jest z pojęć abstrakcyjnych czy określników werbalnych. Pam. Lit. 1953, s. 372. W myśli powtarzał: — Niepospolity... stanowczo niepospolity! — Ale już teraz do tego określnika inne, niż wpierw, przywiązywał znaczenie. GOMUL. Ciury III, 34. // SWil.

Powiązane terminy