terminów gramatycznych online
gromada deklinacyjna
Język: polski
W zależności od tego, jakie kategorie fleksyjne przysługują danej klasie wyrazów oraz za pomocą jakiego zespołu końcówek fleksyjnych te kategorie są sygnalizowane, trzeba w pol. wyróżnić kilka typów d.: d. (odmiana) zaimkowa, d. liczebnikowa, odmiana przymiotnikowa, d. rzeczownikowa (h: Deklinacja EJP 60-61)
Cytaty
§. 144. Przyp. M. licz. mn. przybiera w téj gromadzie rzeczowników deklinacyi I. różne zakończenia: owie, i, albo e: np. wodzowie, młodzieńcy, rycerze, konie.
Oprócz tego podziału na deklinacye, dzielą, się jeszcze w obrębie I, II i III deklinacyi rzeczowniki do nich należne o tyle na podwójne odrębne gromady, że jedne z nich przypadkujemy podług pierwszego, drugie podług drugiego wzorca.
Rozróżniamy w tej deklinacji 2 gromady:
A — rzeczowniki z końcową spółgłoską osnowy niepodniebienną (twardą), np. pan, Bóg, poseł, anioł, lew, kot, dwór, ogród, naród, las, czas, wilk, mróz, wóz, dąb itd.
B — rzeczowniki z końcową spółgłoską osnowy podniebienną (miękką), lub powstałą z miękkiej, np. gość, uczeń, król [...].
Podług wzoru gromady B, to jest jak rzeczownik mąż, odmieniają się rzeczowniki zdrobniałe na o, Kazio, Włodzio, wujcio i t. p.
Dla łatwiejszego przeglądu ogranicza się jednak ilość głównych gromad deklinacyjnych do trzech, biorąc za podstawę najprostszego podziały rodzaj gramatyczny; tak otrzymujemu odmianę męską, żeńską i nijaką.