terminów gramatycznych online
zaimek dzierżawny
Język: polski
- Cz. II. O słowach osobno wziętych: Gddk/1816
- II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
- O etymologii: Mal/1700
- Słownik: Tr/1764
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
- Słownik, tom I. część I. (A-F): L/1807–1814
- Zebranie krótkich nauk. Jako te części mowy zgadzać się powinny (O syntaxie): Dąb/1759
Cytaty
Zaimki [...] Dzierżáwné po Fr. Possessifs, któré znáczą dzierżáwę, jako mój, twój, swój [...].
Dzierżáwne zaimki nie odmięniáją spadków, tylko trzebá postrzégáć, że któré máją w miánującym spadku ártykuł determinowány [...]. náp. le mien mój [...]; któré zaś w Mianującym nie mają artykułu, jako mon ton son [...].
Imioná istotne wszelakie, położone z Záimkámi dzierżawnemi nie przyjmują ártykułow, tylko ná znak Rodzącego i Oddalającego mają partykułę de; miásto Dającego záś partykułę á w obu liczbach [...].
Dzierżawny. [...]
Zaimek dzierżawny. Gram. ein Pronomen possessivum. gram. pronom possesif.
DZIERŻAWNY, a, e, od dzierżenia czyli dzierżawy, [...]. Zaimek dzierżawny, pronomen possessivum. Tr. ob. dzierżawczy.
Zaimki w Francuzkim języku są sześciorakie. 1. Osobiste, 2. Dzierżawne, 3. Skazujące, 4. Względne, 5. Pytające, 6. Nieograniczone.
Wszystkie zaś te, albo się łączą z inną jaką częścią mowy, i nazywają się Łączące, alboli też nie łączą się z żadną częścią mowy, i nazywają się Ogólne.
Dzierżawczy [...] 2. a. X Dzierżawny gram. posiadanie oznaczający: Zaimek D.
Dzierżawny [...] 3. gram. X Zaimek D. p. Dzierżawczy.
Przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego, bo każe się spodziewać u niego i pod tym względem szeregu zmian.
Terminologia. Litera vocalis — wokala [...].
Nomen substantivum proprium — imię istotne [...], pronomen personale — zaimek osobisty, reciprocum — w sobie samym cofający znaczenie, demonstrativum — pokazujący, possessivum — dzierżawny, relativum — przypominający, na pamięć odnoszący, relatyw (s. 195), infinitum — niedeterminowany.
W gramatyce tej [B.K. Malickiego] zasługują na uwagę liczne neologizmy, choć w postaci pożyczek: casus accusativus — akuzatyw, localis — pozytyw, modus infinitivus — infinityw. Jest jednakże i wielka osobliwość w ówczesnej terminologii nie odbiegającej w swym typie od najstarszej szesnastowiecznej, mianowicie neologizm rodzimy: pronomen — zaimek. Warte też podkreślenia są dalsze przydawki przymiotnikowe: pronomen possessivum — zaimek dzierżawny, stopień najwyższy.