środek wyrazu, rzeczeń, dykcji

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Lub/1778
• Prz/1792
• SkorM/1828
• Kurh/1852
• Mał/1879
• Malecz/1882
• KarłT/1885
• Król/1907
• Lor/1907
• Łoś/1918
• Nitsch/1923
• Rozw/1923
• Gaert/1927

Litera Г. wymawia się różnie. [...] W śrzodku rzeczeń, przed twardemi Zgodnobrzmiącemi, jak лехкой, мяхкой, zamiast: легкой, lekki, мягкой, miękki.

[...] w Księgach Cerkiewnych, że się te znaki zachowują [...] Drugi nazywa się Ѻ̑́ѯíа: Accentus Acutus, ʹ. Ma miejsce w srzodku, lub w początku Dykcyi z Psylią; znak jest pauzy na tym miejscu w wymawianiu. Na przykład Ѻ̑́тє́цъ, А̑́да́мъ.

Nad każdym ρ zaczynającym wyraz pisze się dech gęsty, w śrzodku zaś i na końcu wyrazów położone ρ nie miewa żadnego dechu, wyjąwszy kiedy w śrzodku wyrazu jest parzyste ρρ, na ten czas oba się dechują.

Wszelakoż Grammatycy przedstawiają jako ogólne prawidło, iż ta Samogłoska na początku wyrazu jak a, w środku jak o, a na końcu brzmi jak e.

Pisze się także h na początku wyrazów przyswojonych [...] na koniec w środku wyrazów czyhać.,

§. 61. Przechodzimy teraz do takich od samogłoski się poczynających syllab, które stanowią koniec albo też środek wyrazu.

I w środku wyrazu sprawiają takie syllaby w języku naszym nieraz pewne trudności. Trudności te nazywa gramatyka ROZZIEWEM (hiatus).

W języku polskim wiele mamy wyrazów, w których podwajają się głoski, obok siebie leżące. To podwajanie głosek ma najczęściej miejsce w środku wyrazu, np. lekki, lekko, miękki.

Ausfall Wypad, albo Wyrzutnia (brzmienia ze środka wyrazu. Porówn. Odpad).

Spółgłoska rz brzmi jak ż na początku lub w środku wyrazów, na końcu zaś wyrazów jak sz.

Przegląd wymowy.

A brzmi zwykle jak polskie, [...].

ç (c z haczykiem, c com cedilha) ma zawsze dźwięk polskiego s, ale znajduje się tylko w środku wyrazów przed a, o, u; prz.: caça (cz. kasa) polowanie, aço stal, açucena (cz. asusena) lilia.

W środku wyrazów pisze się i wprzyrostkach -ier(a), -iur(a), po spółgłosce n, np. bombonierka, pionier.

[...] indywidualne wrahania zależą też od poprzedzającej spółgłoski, od środka czy końca wyrazu.

W środku wyrazu panują mimo licznych wyrównań, ogółem biorąc, takie same stosunki.

Bulla z r. 1136 pisze stale č (cz) na końcu i w środku wyrazów przez che.