Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię właściwe nazwa własna

Hasło w cytatach: imiona właściwe, właściwe, właściwe imiona
Język: polski
Dział: Morfologia, Leksykologia, Części mowy (współcześnie)
  • Chapitre I. Des noms / Rozdział I. De nominibus: Fook/1768
  • Cz. III. O składni: Gddk/1816
  • Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • Imię. Formy Przypadkowania Proste.: Prz/1792
  • O składni, czyli o należytém wyrazów ułożeniu: Ant/1788
  • O ułożeniu części mowy: Lub/1778
  • Oddział III. Wyjątek z gramatyki samskrytu: SkorM/1816
Definicja współczesna

Nazwa własna

Cytaty

La même regle est pour les Noms propres Pompeius, Antonius, Voc. Pompei, Antoni etc.

[...]

[...] jako też wszystkie imiona właściwe v. g. Pompeius, Antonius, Voc. Pompei, Antoni etc.

Na pytanie, Куда dokąd, potrzebny spadek oskarżający z przekładaniem въ, kiedy imię jest nazwiskowe, albo właściwe Państwa, Miasta, Klasztory, Wsi, i wszystkich tych, które potrzebują na pytanie, Гдѣ gdzie, przekładalnego z przekładaniem въ: ВъѢхать въ Кïевъ, wjachać w Kijów, Отправиться въ Польщу, wyprawić się do Polski.

[На вопросъ куда требуется падежъ винительной с предлогомъ въ, когда имя есть нарицательное, или собственное государства, го́рода, монастыря, деревни и всѣхъ тѣхъ, которые требуютъ на вопросъ гдѣ предложнаго, съ предлогомъ въ: въѣхать въ Кїевъ, отправиться въ Польшу. Łomonosow, 1757, § 512.]

Zaden się Przedimek nie kładzie, 1. przed imionami właściwemi ludzi, części świata, Królestw, miast i. t. d.

Wiele imion właściwych na ας przypadkuią się zwyczaiem doryckim zatrzymuiąc w II. i III. nieodmienne α.

Rzeczowniki (Substantiva), przez wzgląd na ich znaczenie, dzielą się na 11 . następujących gatunków, które się tak nazywają:

1) Imiona właściwe (Nomina propria), które tylko jednym osobom, albo rzeczom służą, np. Zamoyski, Polska, Francja, Ameryka, Jowisz, Poznań, Berlin, i t. d.

W opisaniu Sumatry przez P. Marsdena, wiele jest właściwych i zwyczajnych imion, które z tego pochodzą źródła.

Przedimek Pewny kładzie się [...] Przed Imionami właściwemi części świata, Królestw, Prowincyj, Gór, Rzek, na p[r]zykład: l'Europe.

Pod koniec pierwszego dziesięciolecia dziewiętnastego wieku pojawia się nowa większa gramatyka polszczyzny T. Szumskiego [...].

Nomen substantivum proprium — właściwe, numerale cardinale — licznik pierwotny, rzeczowny, ordinale — przymiotny, fractio — ułomkowy, collectivum — zbiorowy, proportionale — stosunkowy, indeterminatum — niepewny, adverbiale — przysłówkowy, pronomen demonstrativum — zaimek pokazujący, relativum — odzowny, infinitum — niepewny, verbum — czynnik.