Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mowa ludowa

Hasło w cytatach: ludowa mowa
Język: polski
Dział: Dialektologia (współcześnie)

Cytaty

[...] W mowie potocznéj zwłaszcza ludowéj, urábiá nasz język za pomocą zakończeń uɦno, utko, uteɳko [...] przysłówki zdrobniałe, które prof. Muczkowski niesłusznie zaliczá do jakiegoś bezwzględnego stopniowaniá, będącego sprzecznością samą w sobie [...].

Mowa ludowa aż dotąd nie pokonana taż sama ustna u mazurów, powinna nas przekonać o tej prawdzie dostatecznie.

lh—brzmi lj (w ludowej mowie czasami słychać tylko j): olho (cz. olju) oko, filha (filja ) córka.

W potocznej mowie ludowej słyszymy często wymawianie pambuk (Pan Bóg), a więc zamierzone spojenie głosek n + b wymówione mb.

Takie wymawianie jest zwykłe w mowie potocznej, podczas gdy dalej idące uproszczenie, które się słyszy często: lep'i, należy zaliczyć do zjawisk mowy ludowej, podobnie jak odpowiedni wypadek po twardej spółgłosce [...].

Niniejsza praca podaje najpierw ogólny przegląd właściwości mowy ludowej wraz z ich rozmieszczeniem, a to w dwu działach: właściwości czysto polskie i właściwości kaszubsko-polskie.

Imiesłów teraźniejszy w naturalnej mowie ludowej bardzo jest rzadki.

Jeżeli pozostawimy na stronie wyjątki [...], możemy uznać, że zmiany znaczenia wyrazów znajdują szerokie rozpowszechnienie, gdy ich inicjatorami są ludzie utalentowani i z natury obdarzeni smakiem, a zarazem którzy dzięki swemu pochodzeniu i wychowaniu wzrośli w atmosferze rodzimej kultury, tradycyj i uczuć, którzy nie zacieśnili się do granic dzisiejszej poprawności literacko-językowej, ale dla których stanęły otworem zarówno źródła językowe starszej literatury, jako też żywe źródło mowy ludowej.