imię żeńskie

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Szum/1809
• DwBg/1813
• SWil/1861
• Trz/1865
• Malin/1869
• Mał/1879
• ŁośFl/1923
• Łoś II/1925

Imiona żeńskie przypadkują się podług siedm następujących wzorów.

Imiona [...] Męzkié, żeńskié i nijakié, np. Król, Królowa, królestwo.

Żeński rodzaj, 6. tego rodzaju czyli żéńskié Imiona 5.

Imię, (prze. Imiono), imienia, lm. imiona, n. [...] 4) = gram. przedniejsza część mowy, rzeczownik lub przymiotnik. Imię rzeczowne. Imię przymiotne, ob. Przymiotnik. Imiona własne bywają pospolite, zbiorowe, zdrobniale. Imię męskie, żeńskie. W języku polskim są imiona nijakie [...].

Dodaje się ten przyrostek zawsze ze spójką, która dla pełni przymiotu, jaka się temi imionami wyraża, w imionach męskich na a, w żeńskich na u stężała: wąs-a-l zam. wąs-a-ła-ja(s) źródł. wąs-, syn-a-l źródł. syn-, drąg-a-l źródł. drąg-, kow-a-l piérw. ku, brzuch-a-l źródł. brzuch-; mam-u-la źródł. mama-, bab-u-la źródł. baba.

[...] Pogłos s łączy się bezpośrednio z uciętemi na końcu jimionami chrzestnemi ku urábianiu w serdecznéj i poufałéj rozmowie jimion pieszczotliwych. Jeżeli pozostałá część kończy się na samogłoskę, wtedy pogłos s łączy się bezpośrednio s pozostałą częścią, jeżeli zaś pozostałá część kończy się na spółgłoskę, wtedy pogłos s łączy się s piérwotnikiem za pośrednictwem spójki u, przed którą zmiękczoná spółgłoska przemieniá się w twardą, i to prawidłowo służy tak dlá jimion męzkich jak i żeńskich [...].

Natomiast A◻ zapełnia tam sam jeden aż trzy deklinacye: Iszą, IIgą i Vtą. Dekl. IIga obejmuje A-tematowe męskie i nijakie imiona; Isza i razem z nią Vta obejmuje żeńskie (i wyjątkowo kilka do nich podobnych męskich).

§ 10. Deklinacja III, imiona żeńskie i męskie na -a i żeńskie na -i.

§ 32. W zakresie imion żeńskich zaszły inne procesy, a mianowicie pomieszanie formacyj na -i z formacjami na -iji [...].