Historical Dictionary
of Grammatical Terms online

deklinacja

Language: polski
Etymology: łac. dēclīnātiō 'odwrócenie, zgięcie; odmiana (w gramatyce)'
Area: Fleksja (Today)
EJO 1999, 109 Contemporary definition

Deklinacja. Odmiana leksemów odmiennych przez przypadki, czyli mające różne formy wyrazowe narzucane przez element kontekstu, najczęściej przez czasownik lub przyimek.

Quotations

Odmiana wyrazów według przypadków nazywa się deklinacją, a formy przypadkowe - formami deklinacyjnymi.

Wśród rzeczowników polskich rozróżnić można całe klasy, które się odmieniają, jeżeli niezupełnie, to przynajmniej do pewnego stopnia jednakowo. Klas takich, czyli deklinacyj, w języku polskim rozróżniamy cztery.

Wyraz deklinacja [...] ma dwa znaczenia: 1) oznacza sam sposób odmieniania się według przypadków, samo przypadkowanie, 2) oznacza klasy rzeczowników, mających jednakowy sposób przypadkowania.

W deklinacji polskiej wyróżniać należy trzy typy zasadnicze: 1) deklinację rzeczownikową, 2) deklinację przymiotnikową i 3) deklinację liczebnikową; poza tem jest jeszcze deklinacja mieszana, rzeczownikowo-przymiotnikowa.

Trivia

W Lub/1778, s. 18 (przypis) uwagi o potrzebie użycia liter ъ i ь, z odniesieniem do deklinacji w języku starosłowiańskim.