Historical dictionary
of grammatical terms online
of grammatical terms online
Jes/1886
Gramatyka języka polskiego
M. Arct, wyd. V (przejrz. i uzupeł. W[ładysław] N[owicki]), Warszawa 1886, jęz. polski
Quotes by areas 808 cytatów
- Część I (wstępna) 310 cytatów 1–65
- Część II. Rozdz. 1. Wiadomości z głosowni i etymologii 90 cytatów 66–76
- Część II. Rozdz. 2. Odmiany. (Fleksya) 289 cytatów 76–132
- Część II. Rozdz. 3. Nauka o zdaniu (Składnia) 43 cytaty 133–155
- Część II. Rozdz. 4. Pisownia czyli ortografia polska 75 cytatów 156–174
- No area 1 cytat ???
Entries
- asymilacja fonetyczna
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk) dźwięk (wrażenie słuchowe) głos (dźwięk mowy)
-
czas
- czas przeszły (praeteritum, nie tylko lm.)
- czas przyszły (futurum)
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
-
część mowy
-
część mowy nieodmienna
- przyimek
- przyrostek (partykuła)
- przysłówek
- spójnik
- wykrzyknik (część mowy)
-
część mowy odmienna
-
czasownik
(verbum)
słowo
(czasownik)
- bezokolicznik wyraz bezokoliczny
- czasownik nieosobowy
- czasownik nieprzechodni słowo nieprzechodnie
- czasownik nijaki
- czasownik polski
- czasownik pomocny
- czasownik posiłkowy
- czasownik ruchu
- słowo czynne nieprzechodnie
- słowo czynne przechodnie
- słowo dokonane
- słowo dwutematowe
- słowo niedokonane
- słowo nieosobowe
- słowo nijakie
- słowo posiłkowe
- słowo przechodnie czasownik przechodni
- słowo zaimkowe czasownik zaimkowy
- słowo zwrotne czasownik zwrotny
- imiesłów
-
imię
(nazwa, część mowy)
- imię żeńskie rodowe
- liczebnik imię rzeczownika
- przymiotnik imię przymiotne
-
rzeczownik
imię rzeczowne
-
imię własne
- imię chrzestne
- nazwa góry
- nazwa kraju
- nazwy miast
- nazwa wody
- nazwa wsi
-
nazwisko
(antroponim)
- nazwisko cudzoziemskie (antroponim, nazwa własna)
- rzeczownik jednostkowy
- rzeczownik męski
- rzeczownik nieodmienny
- rzeczownik nieosobowy rzeczownik rzeczowy
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik nijaki
- rzeczownik pospolity imię pospolite
- rzeczownik własny
- rzeczownik zbiorowy
- rzeczownik zdrobniały
- rzeczownik zgrubiały
- rzeczownik złożony
- rzeczownik żeński
- rzeczownik żywotny
- rzeczownik osobowy imię osoby
- rzeczownik zmysłowy
-
imię własne
- imię złożone
- zaimek
-
czasownik
(verbum)
słowo
(czasownik)
-
część mowy nieodmienna
- czynność (o czasowniku)
- dawny
- deklinować się naginać (się) odmieniać (się) przypadkować (się)
- duch języka
- dźwięczność
-
fleksja
(odmiana)
odmiana
(słów, wyrazów)
- koniugacja odmiana czasownika
-
przypadkowanie
- odmiana liczebników
-
przypadek
- biernik (przypadek) przypadek czwarty (biernik)
- celownik (przypadek) przypadek trzeci (fleksja, = celownik)
- dopełniacz (przypadek) przypadek drugi (fleksja, = dopełniacz)
- mianownik (przypadek) przypadek pierwszy (fleksja, = mianownik)
- miejscownik (przypadek) przypadek siódmy (miejscownik)
- narzędnik (przypadek) przypadek szósty (fleksja, = narzędnik)
- wołacz przypadek piąty (wołacz)
-
odmiana rzeczownikowa
deklinacja rzeczowna
- odmiana pierwsza (rzeczownika)
-
wzorzec (odmiany)
(deklinacyjny)
deklinacja
wzorzec deklinacyjny
- deklinacja rzeczowników odmiana polska odmiana rzeczowników
- deklinacja przymiotników deklinacja przymiotnikowa
- wzorzec pierwszy (odmiany rzeczowników żeńskich)
- wzorzec pierwszy (odmiany rzeczowników męskich)
- wzorzec drugi (odmiany rzeczowników żeńskich)
- wzorzec drugi (odmiany rzeczowników męskich)
- wzorzec trzeci (odmiany rzeczowników męskich)
- wzorzec trzeci (odmiany rzeczowników żeńskich)
- wzorzec czwarty (odmiany rzeczowników żeńskich)
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- forma bierna forma nieoosobowa
- formowanie
- głos eufoniczny -e
- głosownia
- gromada (klasa, typ) szereg
- kłaść (się)
- kończyć (się)
- kreska (diakryt)
- kreskować (się)
- liczba
- litera (znak alfabetu) znaczek (litera)
- łączyć (się)
- miękczyć
- miękczyć się
- miłodźwięk
- mowa (język) język
- mowa (sposób mówienia, wymowa, język mówiony) wymówienie
- pisać
- narostek
- narząd mowy narząd mowny, narządy mowne narzędzie mowne organ artykulacji organ mowy
- natężać (się), natężać brzmienie (ulegać przegłosowi)
- natężenie, natężanie (brzmienia samogłoski) (przegłos)
- nauka o zdaniu składnia (dział gramatyki)
- oddzielać (się) rozdzielać (się)
- odnosić się do ...
- odrywać się
- odrzucać, odrzucić
- opuścić (się)
- osoba (gramatyczna)
- temat pierwotny
- pismo
- pisownia
- pochodzić od...
- pochodzenie (geneza)
- pochodzenie przymiotne
- podwojenie litery
- pojęcie czynności
-
postać
(forma)
forma
(postać wyrazu)
- forma osobowa (zaimka)
- forma rzeczowa (zaimka)
- forma czasownika
- forma czasu teraźniejszego
- forma męska
- forma nijaka (forma rodzaju nijakiego)
- forma odmienna
- forma osobowa (przymiotnika)
- forma osobowa (liczebnika)
- forma przymiotnikowa forma przymiotna (rzeczownika) forma przymiotnika
- forma rzeczowa (liczebnika)
- forma ściągnięta (zaimków)
- forma względna
- forma niezłożona
- forma pierwotna
- forma pokrewna
- forma przysłówkowa (imiesłowów, przymiotników)
- forma złożona
- forma zwykła
- forma żeńska
- prawidło zasada
- proza
- przechodzić
- przegub
- przepis (gramatyczny, ortograficzny)
- przestanek (w mowie, mowy)
- przestankowanie interpunkcja
- przybierać (formę, końcówkę, zakończenie)
- przymiot (właściwość , cecha)
- przyrostek (sufiks) końcówka (morfem gramatyczny) sufiks
- przysłówkowo
- rdzeń pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzina wyrazów
- rozbiór gramatyczny
- rządzić (się)
- przegibać się (o wyrazie)
- urabiać
- siła (dźwięku) natężenie (o spółgłoskach)
- składać (się)
- składnia (budowa i układ zdania)
- skracać
-
słowo
(wyraz)
wyraz
-
cząstka składowa
(wyrazu)
- spójka (samogłoska łącząca)
- zakończenie
- wyraz obcy wyraz cudzoziemski wyraz obcego pochodzenia
- początek wyrazu
- wyraz pojedynczy
- pokrewny (wyraz, słowo, czasownik)
- wyraz poprzedzający
-
część składowa wyrazu
część wyrazu
skład
(budowa wyrazów)
- koniec (wyrazu, słowa, rzeczenia)
- podstawa odmiany osnowa (temat fleksyjny, słowotwórczy) źródłosłów (temat fleksyjny)
- przybranka
- wyraz swojski
- wyraz złożony (compositum)
- wyraz jednozgłoskowy
-
cząstka składowa
(wyrazu)
- spolszczać
- sposób wymawiania
- stosunek
- stosunek części zdania złożonego współrzędny
- styl
-
sylaba
(głoski, litery)
zgłoska
-
głoska
(dźwięk mowy)
brzmienie
(głoska)
szmer
- e wstawne
- j eufoniczne
- samogłoska (głoska) samo-głos
-
spółgłoska
(głoska)
spółgłos
- spółgłoska końcowa
- spółgłoska ostra
- spółgłoska poprzedzająca
- spółgłoska cicha (bezdźwięczna)
- spółgłoska mocna
- spółgłoska płynna
- spółgłoska słaba spółgłoska brzmiąca
- spółgłoska sycząca
- spółgłoska tematowa miękka
- spółgłoska tematowa twarda
- spółgłoska twarda *spółgłoska gruba (twarde)
- spółgłoska gardłowa
- spółgłoska podniebienna
- spółgłoska wargowa
- spółgłoska zębowa
- zgłoska przedostatnia
-
głoska
(dźwięk mowy)
brzmienie
(głoska)
szmer
- szczątki
- ściągnięcie form
- temat samogłoskowy
- treść zdania
- tryb sposób (tryb)
- ucho
- uformować
- utworzony
- użycie
- używać
- wiersz
- własność (cecha, przymiot)
- wyjątek
- wyjść z używania
- wymawianie
- wymawiać (się), wymówić (się) wyrażać
- wypowiadać
- wyrażenie
- y zastępcze
- zakończony na...
-
zdanie
-
część zdania
budowa zdania pojedynczego
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania) dodatek obiekt przedmiot (dopełnienie, obiectum) wyraz dopełniający
- określenie wyraz określający
- orzeczenie
- poboczne części zdania
- podmiot (część zdania) rzeczownik główny
- początek zdania
- przytoczenie
- zdanie gołe zdanie nierozwinięte zdanie pojedyncze
- zdanie pełne
- zdanie pytające pytanie (o zdaniu)
- zdanie rozkazowe
- zdanie twierdzące twierdzenie (zdanie)
- zdanie wykrzyknikowe okrzyk rozkaz
- zdanie złożone
- zwrot imiesłowowy
-
część zdania
budowa zdania pojedynczego
- zgadzać (się)
- zlewać się
- zmiana fonetyczna zmiana dźwiękowa
- zmiana końcówkowa
- zmieniać (się)
- znaczenie
- znak (symbol, skrót)
-
znak pisarski
- cudzysłów
- dwukropek
- kropka (znak interp.) punkt (znak interpunkcyjny)
- kropki (wielokropek) domyślnik
- łącznik (dywiz, pauza)
- myślnik (kreseczka)
- nawias
- przecinek
- średnik
- znak wykrzyknienia wykrzyknik (znak interp.)
- znak zapytania
- znak podwójny
- zwątlać (się)
- zwątlenie wątlenie
- związek (członów zdania)
- zwrot
- zwyczaj
- życzenie