Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Zab/1514–1515/1518
Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus
Porównaj z innymi dziełami
[wyd. 1514-1515, F. Ungler, Kraków; wyd. 1518, J. Haller, Kraków [za: Die altpolnischen Orthographien des 16. Jahrhunderts. Stanisław Zaborowski, Jan Seklucjan, Stanisław Murzynowski, Jan Januszowski, Köln–Wien 1983, s. 51–74], F. Ungler, Kraków 1514–1515/1518, jęz. łaciński tłum. Józef Dziech, uzup. red. [Die altpolnischen Orthographien des 16. Jahrhunderts. Stanisław Zaborowski, Jan Seklucjan, Stanisław Murzynowski, Jan Januszowski, Köln-Wien 1983, s. 103-115]
polski tytuł: Ortografia, czyli sposób poprawnego pisania i czytania języka polskiego jak najużyteczniejszy
strona w kompendium Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Uwagi:
W pierwodruku strony nieliczbowane; numeracja stron pierwodruku przejęta z przedruku fotomechanicznego dzieła w wydaniu S. Urbańczyka i R. Olescha 1983, s. 51-74 (1514-1515), 75-, po ukośniku / podane są strony, na których wydawcy zamieścili tekst w transliteracji (s. 89-100), od nich przejęto też rozwiązania skrótów.
Cytaty według działów 119 cytatów
- Ortografia Zab/1514 118 cytatów [1]/51–[24]/74
- Ortografia Zab/1518 1 cytat 79
Hasła
- abreviatio vocalium łac.
- acuere łac.
-
alphabetum
łac.
-
littera | litera
(litera a. głoska)
łac.
caracter
(litera)
łac.
figura
(litera)
łac.
sonus
(dźwięk)
łac.
- consonans dura łac.
- dura littera łac. impropria littera łac.
- i latinum łac.
- i simplex łac.
- littera mollis łac.
- mutum e | a | n łac.
- obtusus sonus łac. raucus łac.
- sonus apertus łac.
- sonus duplex łac.
- sonus exilis łac.
- sonus extraneus łac.
-
sonus improprius
łac.
- sonus durus łac.
- sonus mollis | mollis sonus łac. mollis łac. sonus latinus łac.
- sonus mediocris łac.
- sonus medius łac.
- sonus obscurus łac.
- sonus plenus łac.
- sonus proprius łac.
-
vocalis
łac.
- acuta vocalis łac.
- gravis vocalis łac.
- i geminatum łac.
-
vocalis brevis
łac.
- vocalis aspirata łac.
- vocalis brevis exilis łac.
- vocalis dura łac. vocalis producta łac.
-
vocalis longa
łac.
- vocalis longa aspirata łac.
- vocalis longa exilis łac.
- ӱ graecum łac.
-
littera | litera
(litera a. głoska)
łac.
caracter
(litera)
łac.
figura
(litera)
łac.
sonus
(dźwięk)
łac.
- aspere łac.
- aspiratio łac.
-
casus
łac.
- ablativus łac.
- nominativus łac.
- circumflectere łac.
- consillabicus łac.
- consona łac.
- dictio łac. słowo (wyraz) verbum (słowo) łac.
- differentia łac.
- duplare łac.
- durities łac. grossities łac.
- finire łac.
- geminare łac.
- gravare łac.
- guttur łac.
- labrum łac.
- mollicies łac.
-
nomen
łac.
- proprium nomen łac.
- orthographia łac.
- perlatus łac.
- productio vocalium łac.
- prosodia łac.
- quantitas łac.
- regula łac.
- sermo łac. idioma (język) łac. oratio łac.
- signare łac.
-
significatio
łac.
significatum
łac.
- propria significatio łac.
- signum (diakryt) łac. caracter (diakryt) łac.
- sillaba łac.
- stridor łac.
Wykorzystane źródła:
Przedruk wyd. z 1514-1515 r. ; porównane z wyd. z r. 1518: J. Haller, Kraków 1518; dostępne: https://polona.pl/item-view/2db2e5da-ec87-426c-8e0d-e6b09093407a?page=10
Termin nienotowany w wyd. z 1514-1515 - nomen proprium