terminów gramatycznych online
liczebnik mnożny
Liczebnik jako część mowy tradycyjnie w gramatykach pol. wydzielany jest na podstawie kryteriów znaczeniowych [...]. Ze względu na znaczenie dzieli się l. na: l. główne, l. zbiorowe, [...], mnożne (podwójny, poczwórny, potrójnie).
Cytaty
Z liczebników rachunkowych formują się liczebniki mnożne dodając: raz, razy, np. raz jeden, jest jeden; dwa razy dwa, są cztéry.
Liczebnikami wielorakimi albo mnożnymi (multiplicativa) w ogóle nazywamy takie, które wyrażają jakąś mnogość albo rozliczność części, sposobów, własności, rodzajów, itp., wchodzących do składu rzeczy; np. linia geometryczna jest dwojaka, prosta albo krzywa; korzyść z nauk jest podwójna.
Liczebniki0 oznaczone dzielą się jeszcze ze względu na ich znaczenie na: a) piérwotne czyli główne (kardynalne), dla tego tak nazwane, iż się z nich inne urabiają, te odpowiadają na pytanie ile? […]; b) porządkowe, wskazujące porządek rzeczy po sobie następujących [...]; c) mnożne albo spółkowe, znaczące ilość rzeczy jednego gatunku, do całości innéj rzeczy należących czyli w niéj powtórzonych [...]; d) społeczne, oznaczające społeczeństwo z wyrażoną liczbą istot [...].
Liczebniki porządkowe, mnożne, gatunkowe, wielokrotne odmieniają się jak imiona przymiotne […].
Wielorakie czyli mnożne liczebniki są takie, które wyrażają mnogość albo rozliczność części, sposobów, własności, rodzajów itd. należących do składu rzeczy. Liczebniki wielorakie czyli mnożne odpowiadają na pytanie: iloraki? iloraka? ilorakie? i są następujące: pojedynczy-a-e, podwójny-a-e, potrójny, poczwórny, poszóstny, dziewiętny, dziesiętny [...]
§. 213. Liczebnikami wielorakimi albo mnożnymi (multiplicativa) w ogóle nazywamy takie, które wyrażają jakąś mnogość albo rozliczność części, sposobów, własności, rodzajów, itp., wchodzących do składu rzeczy; np. linia geometryczna jest dwojaka, prosta albo krzywa; korzyść z nauk jest podwójna.
Liczebniki: pojedynczy, podwójny, potrójny, albo: jednaki, dwojaki, trojaki, albo: jednokrotny, dwukrotny, trzykrotny itp., nazywamy [liczebnikami] wielorakiemi albo mnożnemi, ponieważ wyrażają jakąś mnogość i wielorakość części lub własności, wchodzących do składu pewnej rzeczy.
Liczebniki porządkowe i ilościowe (główne, ułamkowe, zbiorowe, wielorakie, mnożne) oznaczone i nieoznaczone.
Ze względu na znaczenie dzielimy liczebniki na: 1. porządkowe (pierwszy, wtóry, setny...), 2. ilościowe, z pośród których wyróżniamy: a) główne (pięć, dziesięć...), b) ułamkowe (pół, półtora, półtrzeci...), c) zbiorowe (czworo, dzisięcioro...), d) wielorakie (dwojaki, trojaki...), e) mnożne (podwójny, potrójny), 3. oznaczone (dziesięć, ośmnaście...), 4. nieoznaczone (mało, wiele, kilka...)
★Liczebniki (numeralia) ★oznaczone i ★nieoznaczone: a) ★porządkowe (ordinalia), b) ★ilościowe: 1) ★główne (cardinalia), 2) ★ułamkowe, 3) ★zbiorowe, 4) ★mnożne, 5) ★wielorakie.
Mnożne, p. liczebniki.
Liczebnikiem mnożnym określamy ilość części wchodzących w skłąd jakiegoś złożonego przedmiotu, np. podwójne okna, potrójna grubość, poczwórny zysk.
Podobną popularność, jaką za czasów Oświecenia zyskał podręcznik Kopczyńskiego, w drugiej połowie dziewiętnastego wieku osiągnęła gramatyka A. Małeckiego [...].
Nomen substantivum singulare — rzeczownik jednostkowy, abstractum — oderwany, numerale cardinale — liczebnik właściwy, główny, ordinale — porządkowy, collectivum — zbiorowy, multiplicativum — mnożny, wieloraki, indefinitum — nieokreślony, nieoznaczony [...].
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Semantyka: wyraz samodzielny, rzeczownik oderwany, jednostkowy, liczebnik oznaczony, ilościowy, główny, ułamkowy, porządkowy, zbiorowy, mnożny, wieloraki, nieoznaczony [...].