terminów gramatycznych online
przedłużać (się)
Język: polski
- De Ortographia: Mora/1592
- Fonetyka opisowa: Benni/1923
- Głoski. Znamiona. Czytanie.: Prz/1792
- O iloczasie Słowacki Euzeb. ("Prawidła wymowy" str. 53 r. 1826 Wilno): Oż/1883
- O ortografii francuskiej: Mal/1700
- Pierwsza część (O pronuncjacjej albo wymawianiu liter i sylab francuskich, O dyftongach francuskich, O apostrofach i akcentach): Duch/1699
- Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
Cytaty
Liquidae są názwáne, quia in carmine communem syllabam efficiunt. hoc est, mogą się ukrocić i przedłużyć: Vt ténebrae ćmá álbo ciemności.
Kiedy się tákowy ákcent nád ( â ) kłádzie to się tá literá powinná przedłużáć w mowie.
Literá A [...] przedłuża się w mowie, będąc náznáczoné akcęntęm dáchowátym. náp. [...] nous donnâmes dáliźmy.
U. [...] Kiedy nád nim piszą dászek, to go w mowie przedłużáją.
Litera A ma jednę tylko pronuncjacyją taką jako [a] Polskie akcentowane, chyba kiedy wchodzi w dyftong, to ma odmianę, o ktorej pod dyftongami. Przedłuża się w mowie, będąc naznaczona akcentem dachowatym.
Powtornie znaczone akcentem obojętnym powinno się przedłużać w mowię.
Naprzod ogułem wiedzieć należy, iż lubo się w jednej tylko syllabie wymawiają, ále ją przedłużają.
Jeżeli w wyrazie trzyzgłoskowym lub więcey niż trzyzgłoskowym przedostatnia zgłoska jest długa, ta sama zgłoska przedłuża się z wyraźnym naciskiem tak, jak pospolicie przedostatnie zgłoski w naszych oyczystych wyrazach.
[Euzebiusz Słowacki]"Ogólne prawidło względem iloczasu polskiego, i które niewiele cierpi wyjątków jest, iż przedostatnia zgłoska (głosówka) wyraźnie przedłużać się powinna".
Dźwięk m ma zupełnie podobne zwarcie jak b p, a n takie same jak d t c ʒ, jednakowoż widocznie nie we wszystkich cechach swych jest takie same, skoro przy [głoskach] nienosowych jest moment zwarcia, pauzy, a następnie wybuchu, podczas gdy przy nosowych można głoskę dowolnie przedłużać.