terminów gramatycznych online
część składowa czasu, trybu
Język: polski
- Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927
- Znamiona czasowe i trybowe: Trz/1865
- Źródłosłowy imion: Trz/1865
Cytaty
W dzisiejszym zaś czasie przyszłym czasowników niedokonanych i w czasie zaprzeszłym , jak n. p. będę pisał, czytać będę; pisałem był, przeczytałem był, jest jeszcze zupełna odrębność części składowych.
§. 68. 2. Dzisiejszy nasz tryb idealny w sposobie warunkowym jest formą czysto polską złożoną z imiesłowu czasu przeszłego strony czynnéj przyrostkiem -ła urobionego i aorystu złożonego słowa posiłkowego: bym, byś, by, byśmy, byście, by zam. bych, by, by, bychom, byście, bychą (§. 62), n. p. dał-bym, dał byś, dał by, dali byśmy, dali-byście, dali by. W staropolskiém jeszcze się obie części składowe w jednę postać nie były zlały, a posiłkowy aoryst występywał w właściwéj sobie postaci: bych, by, by, bychwa, bysta, bysta, bychom (i bychmy), byście, bychą n. p. uśmierzył bych, poznał by, siedzieli bysta, sławili bychmy i t. d..
Widzieliśmy, że gdy będę łączy się z bezokolicznikiem, to kolejność tych części składowych jest dowolna, natomiast imiesłów na -ł stoi na drugiem miejscu; w starszych zabytkach i dziełach literatury bardzo rzadko spotkać można odwrotny porządek, np. mieszkała będzie Sul. 105, rozmnażał będę Rej Zwrc. 192 a.