terminów gramatycznych online
słowo obce
Język: polski
Cytaty
Zdanie to jednak było, o wykształtowaniu mowy ojczystej, a nie o przysposabianiu słow obcych.
[...] obce słowa w Polszczyznę wtrącone, teraz po większej części, są odrzucone, a na ich miejsce przywrocone prawdziwe, rzetelne, i rodowite.
[...] żołnierze, rzemieślnicy najwięcej zażywają słòw obcych, celniejsi biorą za chlubę obcą mową mówić, już przez grzeczność dla znajdujących się przy nich cudzoziemcow, już chcąc się ròżnić od niższych [cytat z A. Naruszewicza]
Słowa [...] obce, tj. z innego języka wzięte; np. honor, szkoła, port, furman, konwersacja, plac itp.
Do spolszczenia słowa obcego Polak wydobywa trzon, a nawet pień obcy, przy odrzuceniu obcéj, a nadaniu swojskiej końcówki; np. [...] Obcy Mianownik: Horatius Virgilius Eugenius Polską pisownią: Horacyusz Wirgiliusz Eugieniusz Po polsku trzonem: Horacy Wirgili Po polsku pniem: Horac Wirgil Eugien.
Ponieważ brzmień gy, ky, ge, ke, nie ma w języku polskim, przeto i w słowach obcych nie wymawiamy gy, ky, ge, ke, lecz po swojemu: gi, ki, gie, kie […].
[...] Błędnie mniemają niektórzy, że w słowach obcego pochodzenia, należy obcą zachować pisownią, ucho bowiem prawdziwie polskie nie lubi brzmienia obcego: słowa obce któreśmy sobie przez długowieczne używanie przyswoili, wymawiamy i odmieniamy po swojemu, a zatem i pisać je po swojemu należy [...].
Do tego prawidła i działu wiele słów obcych wciągnęliśmy, jako niezbędne w stosunkach. Temi są słowa Tellegrafować za-Tellegrafować, Krytykować, s-krytykować, Cenzurować, s-Cenzurować, Cyrować, s-Cyrować, i wiele innych słów niepotrzebnie czasem używa się z opuszczeniem własnych piękniejszych i właściwszych o wiele słów naszych.