Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik nieżywotny

Hasło w cytatach: rzeczowniki nieżywotne
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Fleksja czyli nauka o odmianach, albo odmiennia: Kr/1917
  • Nauka odmiany wyrazów: Kon/1920
  • Wiadomości wstępne: Kr/1917

Cytaty

§ 18. Już z tych przykładów widać, że rzeczownikami mogą być wyrazy o bardzo różnym znaczeniu, dla tego też w gramatyce, wśród samych rzeczowników, odróżniamy rzeczowniki osobowe od rzeczowych, żywotne od nieżywotnych, zmysłowe od umysłowych, własne od pospolitych, zbiorowe od jednostkowych.

Rzeczowniki żywotne oznaczają istoty żywe, poruszające się (człowiek, królik, pan, siostra, nauczyciel, uczeń, przekupka, lew, krokodyl); nieżywotne — są to nazwy wszelkich przedmiotów martwych, oraz pojęć, a także roślin, jednym słowem tego, co nie może przenosić się z miejsca na miejsce (dom, stodoła, klucz, stół, lipa, dąb, jabłoń, krzak, rola, miecz, pancerz, głód, wesele).

Wyrazy: dom, albo rzeka, lipa, tarcza są to rzeczowniki nieosobowe (rzeczowe), jednocześnie są to rzeczowniki nieżywotne, jednostkowe, oraz są imionami pospolitemi.

Końcówkę u w dopełniaczu mają: [...] rzeczowniki obce, nieżywotne: aktu, tomu, poematu, nerwu, rynku, placu...

Rzeczowniki, które są imionami istot żyjących, nazywają się rzeczowniki żywotne.

Kamień, grób, stół, pióro, dom, rów i t. d. są rzeczowniki nieżywotne.