Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

etymologia
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: ety̆mologia, etўmologia
Język: łaciński
Geneza: gr. etumologíā
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

Stat/1568, s. [178]

In etymologia pronominis quaedam ad syntaxim pertinentia delibavimus accurate observanda.

Stat/1568, s. [208]

Differentiam A et I coniunctionum copulativarum vide in Etymologia.

Mora/1592, s. [1] Ar [5] ([1] Ar [5]-[2] Av [6]) Definicja

Quid est Etymologia? Quae discrimina casuum in declinationibus tradit. to jest, uczy jako káżde słowko mamy rozumieć, i jáko mamy ono deklinowáć i coniugowáć: Vt Dominus Pan à domino od tego páná. Amor, bywam albo jestem miłowan. et Amo, miłuję.

Mora/1592, s. [4] A2v [8]

Circa quid versatur Etymologia? Circa partes orationis, hoc est, circa dictionum species.

Kn/1621, s. 1374 Definicja

Wykład słow, dobywánie początku ábo własności słow. Ety̆mologia. ἡ ἐτυμολογία [hē etymología]. Cic. Quint.| Ety̆mum τὸ ἔτυμον [tò étymon] Varr.| Nŏtātio. Interprĕtātio verbi, nominis. Vērĭlŏquium Cic. Quintil.| Significantia nominis, Fab. Victor.| Veriverbium, Plaut. Lambin.| Originatio, Quintil.

Kn/1644 (I wyd. 1626), s. 272 Definicja

Etўmologia, Gr. Wykład. ἐτυμολογία [etymología] Apud Grammaticos pars artis dictionum singularum originem, discrimina, proprietates explicans. Varro disciplinam etymologicam, seu de origine verborum, appellat. Cic. Notationem & veriloquium, quo tamen verbo uti ipse reformidat. Quintil. Etymologiam & σύμβολον [sýmbolon] ex Aristotele, & Originationem vocat. Analogiam aliqui eandem esse dicunut. intellige latè sumptis vocibus. Nam, ut recte Verrepaeus, Etymologia propriè & stricte sumpta, initium vocis respicit, eius originem & derivationem examinans. Analogia verò spectat sinem vocis, unam ad alterius similitudinem inflectere docens. v. Analogia.

Men/1649, s. 123

De usu temporum verborum satis superque dictum est in etymologia.

Woy/1690, s. 5

PARS II. ETYMOLOGIA.

Klecz/1767, s. 27 (26-27)

Większy by był dowod z Imion własnych, i pospolitych, znajdujących się, u Starych Dziejo- i Lato-pisow, gdyby kto dla przysługi Ojczyzny, wydał, Wykład Słow (Etymologiam) z dobyciem i wyrażeniem początku onychże.

Malin/1869, s. 96 (95-96)

[…] Na zasadach bowiem głosowni opiérają się ostateczne prawidła piérwoskładni, czyli tak zwanéj przez Niemców Formenlehre, którá się rozpáda na trzy części, jako to: 1. na naukę skłánianiá (declinatio); 2. spájaniá (conjugatio); 3. słowotwórstwa (etymologia), które to części już licznemi węzłami łączą, się z duchowym organizmem języka.

Powiązane terminy