Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

forma pełna

Hasło w cytatach: formy pełne
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

§. 232. Co do deklinacyi zaimków dzierżawczych mój, twój i swój, wiedzieć należy, że prócz form pełnych, utworzonych ściśle podług powyższego wzoru, posiadają one jeszcze także ściągnięte formy; jako to: ma, twa, swa.

[…] Według tego samego prawa kontrakcyji brzmią i nárzędniki liczby pojedyńczéj zajimków osobowych mną, tobą, sobą, zamiást starosłowiańskich form pełnych […].

Przykłady na zesuwkę (Aphaeresis). 1. Zesuwá się samogłoska o w radło, ratáj, […] które to formy językowe powstały s form pełnych: oradło, oratáj […].

[…] Prof. Mikłosicza i Małeckiego, jeżelim jich dobrze zrozumiáł, s form pełnych pisiję, pisijes, pisije itd. […].

[…] Formy bezosobowe báł, báć […] powstały przez kontrakcyją form pełnych bojáł, stojáł […] z wyrzutnią tematowego j […].

O zaimkach dzierżawczych mój, twój i swój wiedzieć należy, że prócz form pełnych, utworzonych ściśle podług wzorca drugiego, posiadają one jeszcze także formy ściągnięte, jako to: ma, twa, swa.

Celownik l. p. rodz. męs. i nij. ma pierwotną formę jemu, późniejszą niemu, a obok nich skróconą mu. Gdy chcemy wyrazić zaimek z naciskiem, używamy formy pełnej jemu; np. jemu to posłałem (w różnicy od: posłałem mu to).

Zaimki dzierżawcze mój, twój i zaimek dzierżawczo-zwrotny swój miały już w staropolskim obok form pełnych: moja, twoja, swoja, moje, mojego, mojej, mojemu... formy skrócone (ściągnięte): ma, twa, swa, me, mego, mej, twego, memu, swą itd.