Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

brzmiąca

Hasło w cytatach: brzmiący
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
Definicja współczesna

Spółgłoska

Cytaty

Brzmiący, Sŏnōrus Tibul. Virg. [...] Sonans Virg. Ovid.| Consonans. Cicer. Consonantiora, grandiora, leniora in oratione, s. verba. Tinnŭlus Quint. Catulus. ὁ ἔυηχος [ho éuēchos], ἠχήεις, [ἠχή]εντος [ēchḗeis, ēchḗentos]. ἠχετικὸς [ēchetikòs], εὔηχητος [euḗchētos], φωνιτικὸς [phōnitikòs], ἔυφωνος [éuphōnos].

Brzmiący, Sŏnōrus Tibul. Virg. [...] Vocalis, subst. aut Vocalis litera, adiect. Cicer. Quintil. Brzmienie, dźwięk przéz się mająca. Resonus, Ovid. resonabilis, idem. Sonabilis: sistrum sonabile, Idem. | Sonans Virg. Ovid.| Consonans. Cicer. Consonantiora, grandiora, leniora in oratione, [...] εὔηχητος [eúēchētos], φωνιτικός [phōnitikós], ἔυφωνος [éuphōnos].

Wokale tak nazwane z łaciny, to jest przez się brzmiące, albo swoj własny głos mające są te sześć: a, e, i, o, u, y.

P. W czym wymawianie Brzmiących jest rożne od wymawiania Głosek? O. [...] W tym, że Głoska wymawia się jednym otwarciem ust, i jednym cięgiem głosu, wymawianie zaś Brzmiących dzieje się ruszeniem języka, warg, zębow, i nie może się Brzmiąca zrobić bez Głoski.

Najlepsze jednak świadectwo spopularyzowania się już rodzimej terminologii gramatycznej, i to po szkołach, daje konsekwentnie ją stosująca gramatyka francuszczyzny S. Nałęcz-Moszczeńskiego [...].

Terminologia. Litera vocalis nasalis — litera głoska przez nos, brevis — krótka, longa — długa, diphthongus — dwogłoska, kilkogłoska (właściwa), consonans — spółgłoska, łamogłoska, brzmiąca; syllaba — syllaba, spójka, accentus — akcent.

Ciekawostki

Nał/1774: "brzmiąca" to odpowiednik współczesnej spółgłoski (fonetyka), zaś "litera brzmiąca" - litery spółgłoskowej (ortografia). Z cytatu Kn/1643 vocalis i "litera vocalis" to synonimy. IS